Tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với tài nguyên khoáng sản

TMO - Trước nhu cầu khai thác tài nguyên khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn diễn ra khá mạnh mẽ, UBND tỉnh yêu cầu các ngành chức năng tăng cường công tác quản lý nguồn tài nguyên này, qua đó ứng nhu cầu xây dựng các khu công nghiệp, đô thị và các cơ sở hạ tầng, hạn chế thất thoát tài nguyên khoáng sản và ảnh hưởng đến môi trường. 

Qua điều tra, khảo sát thăm dò địa chất khoáng sản, đến nay tỉnh Lạng Sơn đã phát hiện được 91 điểm mỏ được chia thành 4 nhóm chính: nhóm kim loại, nhóm nguyên liệu phân bón, nhóm vật liệu xây dựng và ximăng, nhóm khoáng chất công nghiệp. Trong đó, tổng trữ lượng khai thác đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường là 110 triệu m3, công suất khai thác 4,36 triệu m3/năm; trữ lượng khai thác đá vôi làm nguyên liệu xi măng là 51,4 triệu tấn, công suất khai thác 2 triệu tấn/năm; khoáng sản than nâu có trữ lượng khai thác 14,5 triệu tấn, công suất khai thác 512.700 tấn/năm, khoáng sản kim loại có trữ lượng khai thác 6,5 triệu tấn, công suất 927.000 tấn/năm... 

Những năm qua, bằng chính sách thu hút đầu tư, tỉnh Lạng Sơn đã thu hút được các dự án khai thác, chế biến khoáng sản với quy mô công nghiệp, công nghệ khai thác, chế biến tiên tiến, nguồn tài nguyên khoáng sản được khai thác hiệu quả đóng góp quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương. Tuy nhiên, hoạt động khai thác khoáng sản của nhiều đơn vị trên địa bàn tỉnh còn thiếu năng lực về vốn, thiết bị kỹ thuật; kinh nghiệm còn hạn chế, công nghệ khai thác chủ yếu là thủ công kết hợp cơ giới nên khai thác chưa đúng thiết kế mỏ được phê duyệt; sản lượng khai thác, chế biến chưa cao... 

Quản lý hiệu quả hoạt động khai thác khoáng sản góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội. 

Nhằm tăng cường thực hiện công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan kịp thời tuyên truyền, phổ biến pháp luật khi có văn bản quy phạm pháp luật mới về khoáng sản được ban hành bằng các hình thức phong phú, phù hợp yêu cầu nhiệm vụ của địa phương. Đồng thời thẩm định, phê duyệt tiền hoàn trả chi phí điều tra, thăm dò khoáng sản của Nhà nước theo Quyết định số 04/2018/QĐ-TTg ngày 23/01/2018 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy định phương pháp xác định chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, chi phí thăm dò khoáng sản phải hoàn trả, phương thức hoàn trả; quy định chế độ thu, quản lý, sử dụng chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, thăm dò khoáng sản do nhà nước đã đầu tư.

Bên cạnh đó, kiểm tra, rà soát các giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản đã cấp và các quyết định, văn bản cho phép thu hồi khoáng sản trong quá trình thực hiện dự án đầu tư đã được phê duyệt, cho phép để bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với các hành vi: khai thác khoáng sản khi không có thiết kế mỏ, không đúng thiết kế và công nghệ khai thác đã duyệt; khai báo sai sản lượng khoáng sản khai thác thực tế, không thực hiện công tác thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản... 

Đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép theo quy định đối với tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản gây mất an toàn lao động; gây tổn thất lớn khoáng sản; gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; tác động xấu đến cảnh quan môi trường, di tích lịch sử - văn hóa, di sản địa chất.

UBND tỉnh Lạng Sơn giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường kịp thời báo cáo Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường để xem xét, hướng dẫn việc khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng nếu phát hiện khoáng sản đảm bảo yêu cầu về chất lượng, trữ lượng làm đá ốp lát, nguyên liệu sản xuất xi măng và vôi công nghiệp trong quá trình quản lý quy hoạch, cấp phép và hoạt động khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc tuân thủ thiết kế kỹ thuật khai thác mỏ, kiên quyết xử lý các trường hợp khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng không đúng thiết kế được phê duyệt.

UBND tỉnh giao các Sở, ngành chức năng căn cứ nhiệm vụ cụ thể tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác, chế biến trên địa bàn tỉnh. 

Sở Công Thương cần nâng cao chất lượng thẩm định cấp Giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp; chỉ cấp Giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp khi đã có Thiết kế mỏ được phê duyệt theo quy định; lượng thuốc nổ được cấp phép sử dụng phải phù hợp với công suất khai thác trong Giấy phép khai thác khoáng sản. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm (nếu có) đối với hoạt động vật liệu nổ công nghiệp trong khai thác khoáng sản theo quy định.

Công an tỉnh chỉ đạo các Phòng, đơn vị chức năng và Công an các huyện, thành phố phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nhằm ngăn chặn hiệu quả và xử lý nghiêm theo quy định đối với các hành vi khai thác khoáng sản trái phép, đặc biệt là đối với khoáng sản cát, sỏi lòng sông. Nghiêm cấm lợi dụng việc nạo vét, khơi thông luồng để khai thác khoáng sản trái phép. Xử lý theo thẩm quyền hoặc tham mưu cho người có thẩm quyền xử lý trách nhiệm đối với cán bộ, người đứng đầu cơ quan, tổ chức có hành vi bao che, tiếp tay để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép và thực hiện công khai kết quả xử lý theo quy định nhằm nâng cao nhận thức, khuyến khích nhân dân trong công tác đấu tranh, tố giác tội phạm.

Ngoài ra, UBND các huyện, thành phố thực hiện nghiêm Phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác đã phê duyệt. Phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với các địa phương liên quan trong việc thực hiện Quy chế phối hợp trong quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động khoáng sản, nhằm ngăn chặn hoạt động khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực giáp ranh, đặc biệt là khoáng sản cát, sỏi lòng sông. Kiên quyết xử lý trách nhiệm người đứng đầu chính quyền địa phương, nhất là cấp xã khi để xảy ra hoạt động khai thác khoáng sản trái phép kéo dài gây hậu quả nghiêm trọng. 

Nguyễn Nga