Sử dụng hiệu quả đất đai để phát triển kinh tế-xã hội

TMO - Thực hiện Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành, thời gian qua, công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn thành phố Cần Thơ có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố.

Năm 2022, Sở TN&MT TP.Cần Thơ tích cực phối hợp với đơn vị tư vấn hoàn thành việc tích hợp các hợp phần lĩnh vực TN&MT vào Quy hoạch phát triển TP.Cần Thơ giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050; trình UBND thành phố phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất năm 2022 của 9/9 quận, huyện, quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021--2030 của 4/4 huyện; tập trung tham mưu triển khai thực hiện Nghị quyết số 45/2022/QH15 ngày 11-1-2022 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.Cần Thơ liên quan đến lĩnh vực đất đai; tổ chức thực hiện Quyết định số 10/2022/QÐ-TTg ngày 6-4-2022 của Thủ tướng Chính phủ quy định trình tự, thủ tục chấp thuận chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ 2 vụ trở lên với quy mô 500ha. Tham mưu trình UBND thành phố gửi Bộ TN&MT thẩm định Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025) TP.Cần Thơ…

Về hoạt động cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đơn vị đã tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đăng ký cấp giấy chứng nhận, đăng ký giao dịch bảo đảm, với tổng số 124.690 hồ sơ, tương ứng 154.749 giấy chứng nhận. Phối hợp thực hiện việc luân chuyển hồ sơ thực hiện nghĩa vụ tài chính là 40.173 phiếu. Tổng nguồn thu lĩnh vực TN&MT nộp ngân sách khoảng 731 tỉ đồng. Lũy kế đến cuối tháng 4/2023, Sở TN&MT TP.Cần Thơ đã cấp Giấy chứng nhận QSDĐ lần đầu cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được 137.864,39/138.014,27 ha đất đủ điều kiện cấp Giấy, đạt tỉ lệ 99,89%. Với việc hầu hết diện tích đất được cấp Giấy chứng nhận cũng đã góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý đất đai, đảm bảo đầy đủ các quyền lợi của người sử dụng đất.

UBND TP.Cần Thơ tăng cường chỉ đạo các Sở, ngành chức năng tập trung nâng cao hiệu quả công tác quản lý đất đai trên địa bàn. 

Theo Sở TN&MT TP.Cần Thơ, năm qua thành phố có tổng số 19 dự án được triển khai thực hiện. Sở đã tham mưu UBND thành phố xây dựng quy chế phối hợp trong thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các hộ dân ảnh hưởng các dự án trên. Công tác quản lý đất công được thực hiện nghiêm. Trung tâm Phát triển quỹ đất thuộc Sở TN&MT đang quản lý 61 khu đất công, với tổng diện tích khoảng 115,61ha. Năm 2022, công tác khai thác quỹ đất và đấu giá quyền sử dụng đất công đảm bảo thực hiện theo đúng quy định, tạo nguồn thu cho thành phố; đồng thời, Sở cũng rà soát, xác định quy hoạch về đất đai, quy hoạch xây dựng, chủ trương đầu tư đối với các khu đất công để thực hiện công tác đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định. Công tác quản lý và thu hồi 5-10% quỹ đất được tập trung thực hiện, lũy kế thu hồi và quản lý 10% quỹ đất đến nay là 17 dự án, tương ứng diện tích 10,64ha, tương ứng số lượng nền là 621 lô nền.

Tuy nhiên, ở một số quận, huyện, công tác quản lý nhà nước về đất đai vẫn còn một số hạn chế, bất cập như: tình trạng lấn, chiếm đất đai, sử dụng đất không đúng mục đích, xây dựng trái phép; công tác quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa được chú trọng, việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa sát với tình hình thực tế; việc thực hiện kế hoạch sử dụng đất hàng năm của các quận, huyện đạt tỷ lệ chưa cao, nhiều dự án chậm đưa đất vào sử dụng kéo dài nhiều năm nhưng chưa được xử lý dứt điểm; công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý về quản lý, sử dụng đất đai chưa được thường xuyên,...

Nguyên nhân của những hạn chế nêu trên là do công tác lãnh đạo của một số cấp ủy, chính quyền chưa thường xuyên, chưa kịp thời. Trong thời gian tới, nhằm chấn chỉnh, khắc phục những hạn chế nêu trên, góp phần nâng cao công tác quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn thành phố, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố yêu cầu Giám đốc Sở, Thủ trưởng cơ quan, ban, ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận, huyện tập trung triển khai thực hiện các nhiệm vụ:

UBND TP.Cần Thơ giao Sở TN&MT tiếp tục rà soát, tham mưu UBND thành phố ban hành các quy định pháp luật thuộc thẩm quyền liên quan đến lĩnh vực đất đai cũng như bãi bỏ, sửa đổi các quy định đã ban hành nhưng không còn phù hợp hoặc đã hết hiệu lực; đồng thời, nhanh chóng hoàn thành kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021- 2025 của thành phố, nâng cao chất lượng quy hoạch đáp ứng đầy đủ nhu cầu sử dụng đất cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tại các quận, huyện.

Cùng với đó, Sở TN&MT TP.Cần Thơ tham mưu cho UBND thành phố giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được duyệt theo quy định của pháp luật. Đồng thời, Sở TN&MT kiểm soát chặt chẽ việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa sang mục đích sử dụng đất khác; tiếp tục rà soát các tổ chức kinh tế đã được Nhà nước giao đất nhưng thuộc đối tượng phải chuyển sang thuê đất, các đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ tài chính đang sử dụng đất được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất để chuyển sang thuê đất theo quy định của pháp luật đất đai. Cạnh đó, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thực hiện việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, đăng ký đất đai và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không đúng quy định của pháp luật.

Ngoài ra, Sở TN&MT tham mưu cho UBND TP.Cần Thơ xem xét, chỉ đạo triển khai chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư có hiệu quả để đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm, góp phần thực hiện cơ chế, chính sách theo Nghị quyết số 45/20022/QH15. Đồng thời, Sở TN&MT xây dựng kế hoạch khai thác quỹ đất theo thứ tự ưu tiên; tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với công tác định giá đất cụ thể đối với các dự án khu đô thị, khu dân cư để thu tiền sử dụng đất và cấp “sổ hồng” đúng theo quy định; thường xuyên rà soát thủ tục hành chính về đất đai đảm bảo đơn giản hóa thủ tục hành chính, công khai minh bạch, giải quyết thủ tục hành chính đúng thời gian, đúng quy định, nâng cao sự hài lòng của tổ chức, người dân...

UBND các huyện, thị xã kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện, áp dụng các biện pháp ngăn chặn và xử lý triệt để các trường hợp vi phạm đất đai. 

Sở Xây dựng tiếp tục hoàn thành đồ án quy hoạch phân khu trên địa bàn, phối hợp hoàn thành điều chỉnh quy hoạch chung các thị trấn, làm cơ sở để xác định các dự án đầu tư xây dựng trong đô thị và lập quy hoạch chi tiết, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất) Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch và Đầu tư tăng cường kiểm tra, thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật về đất đai của các dự án trên địa bàn thành phố, đảm bảo tránh lãng phí nguồn lực đất đai.

Sở Kế hoạch và Đầu tư theo dõi tiến độ thẩm định và trình phê duyệt Quy hoạch thành phố Cần Thơ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tham mưu UBND thành phố các nội dung thuộc thẩm quyền) Phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan thẩm định hồ sơ đề xuất của các nhà đầu tư khi thực hiện dự án đảm bảo lựa chọn được nhà đầu tư có năng lực và nguồn lực tài chính để thực hiện dự án nhằm đảm bảo tiến độ theo chủ trương đầu tư; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các dự án đầu tư, đồng thời theo dõi chặt chẽ tiến độ các dự án, kiên quyết đề xuất thu hồi chủ trương đầu tư đối với những dự án không đảm bảo các quy định của pháp luật). 

UBND các huyện, thị xã tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến hướng dẫn pháp luật về đất đai, xây dựng trên phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương, nâng cao ý thức, nhận thức cộng đồng về chấp hành pháp luật đất đai, trật tự xây dựng; xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra thường xuyên, định kỳ, kịp thời xử lý vi phạm pháp luật trong quản lý về đất đai, xây dựng trên địa bàn, đảm bảo tất cả các trường hợp vi phạm phải được lập hồ sơ và xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính về đất đai ở địa phương để bảo đảm tính công khai, minh bạch trong quá trình giải quyết thủ tục, hồ sơ. Thực hiện việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo thẩm quyền và phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt, trong đó quan tâm kiểm soát chặt chẽ việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa; xử lý nghiêm cán bộ có hành vi vi phạm trong thực hiện thủ tục hành chính về đất đai tại địa phương.

Tăng cường kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện, áp dụng các biện pháp ngăn chặn và xử lý triệt để các trường hợp xây dựng công trình, đấu nối trái phép các hạ tầng kỹ thuật (cầu, đường đi, cống thoát nước, điện, nước sinh hoạt...) để hình thành các khu dân cư mới trái phép trên đất nông nghiệp thuộc địa bàn quản lý (đặc biệt là tại các quận trung tâm thành phố như: Ninh Kiều, Bình Thủy, Cái Răng); thực hiện đúng quy định pháp luật về việc hiến đất làm đường giao thông nhằm tránh tình trạng hình thành khu dân cư tự phát hoặc hiến đất vì mục đích lợi ích cá nhân. Xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với người đứng đầu các cơ quan, đơn vị buông lỏng quản lý để xảy ra tình trạng lấn, chiếm đất đai, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép, xây dựng hình thành khu dân cư mới trái phép.

Tổ chức việc lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030, Kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đảm bảo chất lượng, đúng tiến độ; rà soát các quy hoạch trên địa bàn quản lý để điều chỉnh đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất giữa các quy hoạch và phù hợp với các quy hoạch cao hơn; công bố, công khai trên trang thông tin điện tử của địa phương về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt để người dân tiếp cận; thực hiện việc quản lý đất đai chặt chẽ, thực hiện nghiêm quy hoạch, kế hoạch đã được phê duyệt.

Lập, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phải đảm bảo đúng quy định của pháp luật, công khai, dân chủ và công bằng. Rà soát và báo cáo tiến độ thực hiện công tác giải phóng mặt bằng tại các dự án trên địa bàn, nhất là các dự án, công trình trọng điểm để tham mưu đề xuất Ủy ban nhân dân thành phố xem xét, chỉ đạo; tập trung chỉ đạo giải quyết dứt điểm các vụ tranh chấp, khiếu nại, tố cáo có liên quan đến đất đai; không để tình trạng chậm trễ, đùn đẩy trách nhiệm trong giải quyết yêu cầu, khiếu nại của người dân.

Thu Trang