Sẵn sàng phương án phòng, chống thiên tai trước mùa mưa bão

TMO - Trước mùa mưa bão, thành phố Đà Nẵng đã lên kịch bản phòng chống thiên tai năm 2023, trong đó chú trọng việc xây dựng, kiện toàn lực lượng sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống thiên tai, giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản tại các địa phương.

Thành phố Đà Nẵng nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, nơi giao thoa giữa khí hậu biển và khí hậu lục địa, nằm gần ổ bão Thái Bình Dương nên thường xuyên đối mặt với bão, áp thấp nhiệt đới. Đồng thời, là vùng hạ du của hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn với đặc điểm chính là chiều dài sông ngắn, độ dốc địa hình lớn, lưu vực hứng nước có dạng hình rẻ quạt, lũ về hạ du rất nhanh, thường xuyên gây ngập lụt ở vùng trung du và đồng bằng ven biển.

Trong các năm qua, các loại hình thiên tai như bão, lũ lụt, lũ quét, hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở đất,… thường xuyên xảy ra, trong đó bão, lũ, lụt  hầu như năm nào cũng ảnh hưởng đến thành phố. Bình quân mỗi năm thành phố chịu ảnh hưởng từ 02 đến 03 cơn bão, từ 02 đến 03 đợt lũ, lụt lớn trên mức báo động III. Bão ở Đà Nẵng thường xuất hiện ở từ tháng 9 đến tháng 12, có lúc tháng 4 và tháng 1 năm sau vẫn có bão. Bão thường kèm theo mưa lớn nên gây ngập lụt. Lũ xuất hiện chủ yếu từ tháng 9 đến tháng 12.

Những năm gần đây, tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu làm cho tần suất và đặc biệt là cường độ của các loại thiên tai như bão, lũ, hạn hán, động đất, sạt lở… diễn biến bất thường, không theo quy luật và có thể trở thành thảm họa gây rủi ro lớn cho tính mạng, tài sản và kinh tế - xã hội. Thực trạng trên đòi hỏi địa phương này cần chủ động sẵn sàng các phương án phòng chống thiên tai trước mùa mưa bão.

UBND thành phố yêu cầu các địa phương củng cố lực lượng sẵn sàng ứng phó, xử lý các tình huống thiên tai. 

Để chủ động phòng chống, ứng phó hiệu quả với thiên tai và các tình huống tai nạn, thảm họa do thiên tai gây ra năm 2023, thành phố đã củng cố, kiện toàn 76 đội cứu hộ, cứu nạn kiêm nhiệm của các cơ quan, địa phương, đơn vị thuộc lực lượng vũ trang thành phố (Cơ quan Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố 4 đội cứu hộ, cứu nạn; cấp quận, huyện 14 đội và cấp phường, xã 56 đội; Trung, Tiểu đoàn: mỗi đơn vị 1 đội). Hiện nay, 56 xã, phường trên địa bàn thành phố đã thành lập đội xung kích phòng, chống thiên tai theo hướng dẫn của Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống thiên tai về xây dựng và củng cố Đội xung kích phòng chống thiên tai cấp xã.

Đến nay, Đà Nẵng có 11/11 xã thuộc huyện Hòa Vang đủ tiêu chuẩn nông thôn mới. Riêng 5 xã: Hòa Châu, Hòa Tiến, Hòa Khương, Hòa Phước, Hòa Phong đã được công nhận đạt tiêu chuẩn xã nông thôn mới nâng cao theo Quyết định 3904/QĐ-UBND ngày 06/9/2018 ban hành Bộ tiêu chí xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trên địa bàn thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2018-2020.

Để ứng phó với mùa mưa bão sắp tới, UBND TP Đà Nẵng đã đề nghị UBND các quận, huyện rà soát trường hợp có sự thay đổi về số liệu sơ tán dân ứng với kịch bản thiên tai báo cáo về Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự thành phố để điều chỉnh, bổ sung phương án cho phù hợp. Đồng thời phổ biến, diễn tập phương án đến các phường, xã, đơn vị trực thuộc, thông tin rộng rãi đến người dân, các cơ quan, doanh nghiệp để biết và chủ động phòng chống, ứng phó kịp thời. Các đơn vị lực lượng vũ trang, các sở, ban ngành bổ sung hoàn chỉnh phương án phòng, chống và khắc phục hậu quả ứng với một số kịch bản thiên tai theo ngành và lĩnh vực quản lý.

Đồng thời để nghị Sở Xây dựng khẩn trương rà soát, hoàn thiện phương án chống ngập khu vực đô thị và trung tâm phù hợp với thực tiễn hạ tầng, đô thị của thành phố (có cập nhật giải pháp ứng phó phù hợp với đợt mưa lịch sử ngày 14.10.2022) trên địa bàn thành phố. Sở Tài nguyên và Môi trường triển khai xây dựng phương án phòng chống sạt lở đất, đá trên địa bàn thành phố trước ngày 30.8/2023.

Công tác ứng phó với ngập úng được UBND thành phố chỉ đạo các ngành chức năng đẩy mạnh triển khai. 

Lãnh đạo UBND thành phố cho biết, mặc dù công tác phòng, chống thiên tai trên địa bàn tỉnh đã đạt được kết quả nổi bật, tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế, trong đó  hệ thống thoát nước chỉ đáp ứng khoảng 30-50mm/h tùy theo từng vị trí và ảnh hưởng của triều cường. Với cường độ trận mưa như ngày 14-10-2022 và xảy ra đúng thời điểm triều cường thì hệ thống thoát nước của thành phố không thể đáp ứng được, dẫn đến ngập sâu trên diện rộng.

Trong khi đó công tác dự báo về lượng mưa chưa theo kịp diễn biến thực tế mưa lũ, chưa chính xác, cụ thể về thời điểm, phạm vi mưa lớn và định lượng mưa trên địa bàn; việc ứng phó với tình trạng ngập lụt lớn trong đô thị có phần bị động; hệ thống thoát nước vẫn còn nhiều bất cập, đã được xây dựng từ lâu và xuống cấp, đặc biệt là tại khu vực trung tâm thành phố, làm giảm khả năng thoát nước; một số khu vực hạ tầng kỹ thuật chưa quy hoạch, đầu tư đồng bộ, không có hệ thống cống thoát nước;...

Lãnh đạo UBND kiến nghị Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và các Bộ, ngành hỗ trợ các trang thiết bị, phương tiện phục vụ công tác phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn cho các ngành, địa phương, đặc biệt là công tác cứu hộ, cứu nạn, phòng cháy, chữa cháy trên sông biển, ngập lụt đô thị và ngập lũ nông thôn khi có ngập sâu, dòng chảy xiết.

Đồng thời, hỗ trợ nghiên cứu giải pháp phòng, chống sạt lở tổng thể bờ biển Đà Nẵng và các khu vực lân cận; hỗ trợ xây dựng hành lang thoát lũ các tuyến sông trên địa bàn thành phố. Trong đó xác định không gian thoát lũ bao gồm khu vực lòng sông, bãi sông cho các sông: Yên, Túy Loan, Cầu Đỏ - Cẩm Lệ, Vĩnh Điện, Cổ Cò và Cu Đê; xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đồng bộ, đảm bảo được cập nhật thường xuyên để phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành phòng chống thiên tai;...

Trong năm 2022, Đà Nẵng chịu ảnh hưởng trực tiếp từ 2 cơn bão, 7 đợt mưa lớn và 7 đợt nắng nóng trên diện rộng. Thiên tai năm 2022 đã gây thiệt hại nặng nề về nhà cửa, tài sản của người dân và cơ sở hạ tầng trên phạm vi toàn thành phố, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sinh hoạt và sản xuất; đặc biệt là cơn bão số 4 và 5, cũng như đợt ngập lụt lịch sử đêm 14/10/2022 với ước tính thiệt hại hơn 1.500 tỷ đồng.

Tuy nhiên, nhờ sự vào cuộc đồng bộ và quyết liệt của cả hệ thống chính trị thành phố và sự đồng lòng của người dân, công tác khắc phục hậu quả thiên tai đã được triển khai nhanh chóng, cơ sở hạ tầng được sửa chữa kịp thời, đời sống người dân được ổn định, các hoạt động sản xuất trên địa bàn sớm trở lại bình thường. Tổng số các lực lượng tham gia giúp nhân dân sơ tán, cứu hộ, cứu nạn đến nơi an toàn và giúp nhân dân khắc phục hậu quả là gần 5.000 lượt cán bộ, chiến sĩ; huy động phương tiện gồm 50 xe ô tô các loại và 02 ca nô. Toàn thành phố đã sơ tán, cứu hộ cứu nạn đảm bảo an toàn cho khoảng gần 15.000 người. 

Mạnh Dũng