Quy định về bồi thường khi thu hồi đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình

TMO - Việc bồi thường thiệt hại với đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình được cộng đồng đặc biệt quan tâm, nhất là đối với những người bị thu hồi đất nằm trong phạm vi bán kính liên quan đến các dự án điện gió.

Trước vấn đề trên, theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP đã quy định về bồi thường đối với trường hợp bị ảnh hưởng bởi hành lang an toàn và hỗ trợ đối với phần không thu hồi đất mà bị ảnh hưởng bởi các dự án điện gió,…Quy định này tiếp tục được làm rõ hơn và có hướng dẫn cụ thể tại Luật Đất đai năm 2024 và Nghị định số 88/2024/NĐ-CP quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

Cụ thể: Điều 106 Luật Đất đai 2024 quy định, khi xây dựng công trình, khu vực có hành lang bảo vệ an toàn mà không thu hồi đất nằm trong phạm vi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn thì người sử dụng đất được bồi thường thiệt hại do hạn chế khả năng sử dụng đất, thiệt hại tài sản gắn liền với đất theo quy định của Chính phủ.

Hướng dẫn quy định này, Điều 18, Nghị định số 88/2024/NĐ-CP quy định, bồi thường thiệt hại do hạn chế khả năng sử dụng đất thuộc phạm vi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn được thực hiện như sau: Làm thay đổi mục đích sử dụng đất từ đất ở sang đất phi nông nghiệp không phải là đất ở hoặc từ đất ở sang đất nông nghiệp thì mức bồi thường thiệt hại được xác định như sau: Tbt = (G1 - G2) x S.

Trong đó: Tbt là Tiền bồi thường thiệt hại; G1 là giá đất ở tính bình quân mỗi m²; G2 là giá đất phi nông nghiệp không phải đất ở hoặc giá đất nông nghiệp tính bình quân cho mỗi m²; S là diện tích đất bị thay đổi mục đích sử dụng đất. Làm thay đổi mục đích sử dụng đất từ đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất nông nghiệp thì mức bồi thường thiệt hại được xác định như sau: Tbt = (G3 - G4) x S.

Trong đó: G3 giá đất phi nông nghiệp không phải đất ở tính bình quân mỗi m²; G4 là giá đất nông nghiệp tính bình quân cho mỗi m². Trường hợp không làm thay đổi mục đích sử dụng đất nhưng làm hạn chế khả năng sử dụng đất thì việc xác định mức bồi thường thiệt hại do UBND tỉnh căn cứ tình hình thực tế tại địa phương quy định cụ thể. Nhà ở, công trình xây dựng khác và các tài sản khác gắn liền với đất nằm trong phạm vi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn bị thiệt hại do phải giải tỏa thì được bồi thường theo mức thiệt hại theo quy định.

(Ảnh minh hoạ). 

Khi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn chiếm dụng khoảng không trên 70% diện tích thửa đất có nhà ở, công trình xây dựng thì phần diện tích đất còn lại cũng được bồi thường theo quy định trên nếu phần diện tích đất còn lại này nhỏ hơn diện tích tối thiểu theo quy định của UBND tỉnh về diện tích tối thiểu tại khoản 2 Điều 220 của Luật Đất đai đối với trường hợp thửa đất ở hoặc không đủ điều kiện xây dựng công trình theo quy định của pháp luật chuyên ngành đối với trường hợp thửa đất có công trình xây dựng.

Đất ở có nhà ở gắn liền với đất nằm trong phạm vi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn khi xây dựng công trình, khu vực có hành lang bảo vệ an toàn phải di chuyển chỗ ở theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì người sử dụng đất, chủ sở hữu nhà ở gắn liền với đất ngoài việc được bồi thường theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu có nhu cầu thì được bố trí tái định cư, được bồi thường chi phí di chuyển và được hỗ trợ ổn định đời sống, sản xuất.

Cũng theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, việc xác định phạm hành lang an toàn thuộc chức năng, nhiệm vụ của Bộ Công Thương. Và theo Điều 11 Thông tư 02/2019/TT-BCT Bộ Công thương quy định, an toàn công trình điện gió phải nằm cách xa khu dân cư ít nhất 300 m.

Khi xây dựng công trình có hành lang bảo vệ an toàn mà không thu hồi đất nằm trong phạm vi hành lang an toàn thì người sử dụng đất được bồi thường thiệt hại do hạn chế khả năng sử dụng đất, thiệt hại tài sản gắn liền với đất.

Bên cạnh đó, tại khoản 3 Điều 210 Luật Đất đai 2024 quy định về vấn đề tiếp tục sử dụng đất của người sử dụng đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn như sau:

Đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn thì người sử dụng đất được tiếp tục sử dụng đất theo đúng mục đích đã được xác định và theo quy định của pháp luật; không được gây cản trở cho việc bảo vệ an toàn công trình, khu vực có hành lang bảo vệ an toàn, trừ trường hợp phải di dời theo quy định của pháp luật có liên quan.

Trường hợp việc sử dụng đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn gây ảnh hưởng đến việc bảo vệ an toàn công trình, khu vực có hành lang bảo vệ an toàn thì chủ công trình, người sử dụng đất phải có biện pháp khắc phục, nếu không khắc phục được thì Nhà nước thu hồi đất và bồi thường theo quy định của pháp luật...

Như vậy, đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn thì người sử dụng đất được tiếp tục sử dụng đất theo đúng mục đích đã được xác định và theo quy định của pháp luật; không được gây cản trở cho việc bảo vệ an toàn công trình, khu vực có hành lang bảo vệ an toàn, trừ trường hợp phải di dời theo quy định của pháp luật có liên quan.

Nguyễn Danh