[Photo Story] Cận cảnh nhãn cổ thụ trên 400 năm ở Bắc Từ Liêm (Cây Di sản Việt Nam)

Với tuổi đời trên 400 năm, cây nhãn cổ thụ trong khuôn viên đình làng Phú Diễn (quận Bắc Từ Liêm) được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận Cây Di sản Việt Nam ngày 14/04/2014.  

Theo quan sát cây nhãn cao khoảng 25-30m, đường kính gốc 3,7m, tán cây rộng khoảng 100m2. Theo thủ từ Đình làng Diễn, trước đây cây nhãn gồm 6 cành to, mỗi cành có chu vi 1,9m, cành nhỏ 1,7m. Tuy nhiên hai cành đã hư hỏng nên buộc phải cưa bỏ.

Cây nhãn Di sản có bộ rễ rất lớn, bám sâu vào lòng đất.

Trải qua hàng trăm năm, nhiều đoạn thân cây đã mục ruỗng tạo thành các hốc nhưng lá vẫn tươi tốt quanh năm. 

Ông Phí Văn Lâm, thủ đền đình Phú Diễn cho biết: “Trong Ngọc Phả Đình không ghi lại cây nhãn do ai trồng. Nhưng theo các cụ cao niên trong làng kể lại, xưa kia các cụ khi đỗ khoa bảng các triều như đỗ Hương Cống, Tú Tài và làm quan trong triều vua Lê đến thời Bảo Đại đều về đình thắp hương cầu phúc, cầu lộc và trồng cây".  

Trong kháng chiến chống Pháp cây nhãn là nơi che dấu du kích tự vệ địa phương hoạt động. 

Ngay cạnh gốc nhãn và bờ ao Đình đã đào hầm bí mật để dân quân du kích trú ẩn khi địch càn quét. Gốc nhãn chính là địa điểm để giao nhiệm vụ.  

Với tuổi đời trên 400 năm, tán cây nhãn toả rộng một góc đình, không chỉ gắn với các nghi lễ của đình Phú Diễn, cây nhãn cổ thụ từ lâu đã đi vào đời sống văn hoá tâm linh của người dân địa phương.

Thân cây nhãn xù xì với những hốc to, năm nào cũng ra hoa kết trái, đem lại cảm giác bình an cho bất cứ ai đến vãng cảnh hay lễ phật nơi đây.  

Cây nhãn cổ thụ được vinh danh Cây Di sản Việt Nam là niềm tự hào rất lớn đối với người dân địa phương. Cây được coi là báu vật của đình làng Phú Diễn.  

Bảo tồn Cây Di sản không chỉ góp phần giáo dục văn hoá, lịch sử cho cộng đồng mà còn bảo vệ nguồn gen quý báu, bảo tồn đa dạng sinh học. Cây nhãn cổ thụ được công nhận là Cây Di sản giúp nâng cao ý thức, trách nhiệm của cộng đồng người dân Phú Diễn đối với tự nhiên, môi trường.

Ngoài giá trị văn hoá và không gian kiến trúc độc đáo lâu đời, đình làng Phú Diễn còn sở hữu cây nhãn cổ thụ có tuổi đời từ 300-400 năm tuổi. Đây được xem là tài sản vô giá được bà con dân làng chăm sóc, bảo tồn. 

Bài và ảnh: NGUYỄN PHƯƠNG