Nhiều ý kiến về quy định hỗ trợ kinh phí nâng cấp hạ tầng trong khai thác khoáng sản

TMO - Quốc hội đề nghị, đối với quy định về hạch toán khoản chi hỗ trợ vào chi phí sản xuất của doanh nghiệp không thiết kế 2 phương án, vì cả 2 phương án bản chất giống nhau, chuyển trách nhiệm hỗ trợ với mức tự nguyện thành hỗ trợ với mức bắt buộc.

Tại Phiên họp thứ 39 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới đây cho ý kiến về dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội nêu rõ, về quyền lợi, trách nhiệm của địa phương, cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân nơi có tài nguyên địa chất khoáng sản được khai thác, một số ý kiến nhất trí với phương án bổ sung nội dung “Căn cứ tình hình hoạt động khoáng sản trên địa bàn, Hội đồng nhân dân (HĐND) cấp tỉnh quyết định việc ban hành quy định về trách nhiệm hỗ trợ kinh phí của tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản để đầu tư nâng cấp, duy tu, xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình bảo vệ môi trường trên địa bàn; việc hạch toán chi phí đối với phần kinh phí đóng góp thực hiện theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp”.

Phiên họp thứ 39 của Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số nội dung Luật Địa chất và Khoáng sản.

Phương án này thể hiện rõ thẩm quyền của chính quyền cấp tỉnh, ràng buộc tính pháp lý đối với tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản thực hiện trách nhiệm hỗ trợ kinh phí đầu tư, nâng cấp, duy tu, xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình bảo vệ môi trường trên địa bàn theo định mức do HĐND tỉnh quyết định. Thường trực Ủy ban đề xuất giữ nguyên quy định HĐND cấp tỉnh quyết định mức hỗ trợ tùy theo tình hình thực tế tại địa phương. Do đây là khoản đóng góp mang tính chất hỗ trợ nên cần có tính linh hoạt, phạm vi, quy mô, tính chất, mức độ tác động phù hợp với tình hình thực tiễn hoạt động khoáng sản ở từng địa phương.

Đối với quy định về hạch toán khoản chi hỗ trợ vào chi phí sản xuất của doanh nghiệp, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường cho biết, hiện có 2 phương án.

Phương án 1: Quy định theo hướng việc hạch toán khoản hỗ trợ này thực hiện theo pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp, đồng thời sửa đổi, bổ sung Điều 9 (Các khoản chi được trừ và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế) của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (đang sửa đổi, bổ sung). Phương án 2: Bỏ nội dung hạch toán khoản hỗ trợ trong dự thảo Luật, việc này thực hiện theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp. Có ý kiến của Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị bỏ quy định trên để giảm gánh nặng cho tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản.

Thường trực Ủy ban đề nghị quy định theo phương án 2, vì việc quy định giao thẩm quyền HĐND ban hành quy định về trách nhiệm đóng góp kinh phí này phù hợp với Luật Ngân sách nhà nước. Việc hạch toán chi phí đối với phần kinh phí đóng góp không quy định trong dự thảo Luật này và sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan hữu quan nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến hạch toán chi phí này trong dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) đang trình Quốc hội.

Về giao thẩm quyền HĐND cấp tỉnh quyết định mức hỗ trợ tùy theo tình hình thực tế tại địa phương, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh, quy định này còn tùy nghi và không tạo được sự thống nhất với quy định pháp luật. Bởi lẽ tính chất mỗi mỏ khác nhau, đóng góp cũng phải khác nhau. Ông cho rằng, tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản đã nộp thuế, tức là họ có trách nhiệm với Nhà nước, với nhân dân. Nếu cần bảo đảm cả nguồn nộp cho ngân sách và chi bù sửa chữa thì tính mức thuế cho phù hợp với từng loại khoáng sản. Nếu quy định như dự thảo Luật, doanh nghiệp lại thêm chi phí tuân thủ là không hợp lý.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị, đối với quy định về hạch toán khoản chi hỗ trợ vào chi phí sản xuất của doanh nghiệp không thiết kế 2 phương án, vì 2 phương án này bản chất giống nhau, chuyển trách nhiệm hỗ trợ với mức tự nguyện thành hỗ trợ với mức bắt buộc. Thống nhất hoàn thiện chỉnh lý dự thảo luật theo hướng bỏ nội dung hạch toán khoản hỗ trợ trong dự thảo Luật, việc này thực hiện theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp, tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, do chuyển sang khoản thu bắt buộc trên toàn quốc như một khoản phí, thuế, lệ phí nên có những bất cập và không thuận tiện. Bên cạnh đó, nếu giao cho HĐND tỉnh quyết định mức thu cũng có bất tiện, chưa chính xác.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao nỗ lực của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường, các cơ quan liên quan trong việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật. Đồng thời đề nghị Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp tục rà soát, tiếp thu đầy đủ ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp, hoàn thiện Báo cáo tiếp thu, giải trình dự thảo Luật, bảo đảm chất lượng dự án Luật trình Quốc hội xem xét, quyết định. Trong đó, lưu ý, rà soát để bảo đảm thống nhất trong hệ thống pháp luật và thực hiện chủ trương đổi mới của Đảng, Nhà nước, Quốc hội trong công tác xây dựng luật.

(Ảnh minh họa)

Dự án Luật Địa chất và Khoáng sản do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì soạn thảo, trình quốc hội cho ý kiến trong kỳ họp thứ 8. Nhiều ý kiến cho rằng, việc xây dựng, ban hành Luật Địa chất và Khoáng sản cần phải đáp ứng yêu cầu thể chế hóa đầy đủ các quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý cho các hoạt động địa chất, khoáng sản, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật, phù hợp với các điều ước và cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên; khắc phục những tồn tại, hạn chế, bất cập của Luật Khoáng sản hiện hành, góp phần bảo đảm quản lý, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả khoáng sản, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

PHAN HUÝNH