Nhiều thách thức trong phát triển nguồn điện nền

TMO – Các chuyên gia cho rằng, để bảo đảm cung ứng điện và an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030 là một thách thức rất lớn, bởi vừa phải tăng rất nhanh về quy mô, vừa phải chuyển đổi mạnh về cơ cấu để tiệm cận mục tiêu trung hòa các bon và phát triển cân đối các vùng miền, cân đối giữa nguồn và truyền tải.

Đặc biệt việc phát triển nguồn điện nền của Việt Nam trong thời gian tới được dự báo là sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là trong bối cảnh: Thủy điện cơ bản hết dư địa phát triển; nhiệt điện than không được phát triển thêm sau 2030 theo cam kết với quốc tế; điện sinh khối công suất nhỏ và giá thành không dễ cạnh tranh; điện hạt nhân chưa được xác định cụ thể, trong khi điện khí hydro, ammoniac còn nhiều vướng mắc để thương mại hóa. Vì thế, phát triển nhiệt điện khí (cả tự nhiên và LNG) là hướng đi tất yếu và có vai trò rất quan trọng trong việc bảo đảm cung cấp điện cho nền kinh tế và thúc đẩy chuyển dịch năng lượng ở Việt Nam, bởi nguồn điện LNG có khả năng chạy nền, khởi động nhanh, sẵn sàng bổ sung và cung cấp điện nhanh cho hệ thống khi các nguồn điện năng lượng tái tạo giảm phát, đồng thời ít phát thải CO2.

(Ảnh minh họa) 

Theo các chuyên gia, an ninh năng lượng nói chung và lĩnh vực điện lực nói riêng là vấn đề vô cùng quan trọng và cấp thiết bởi năng lượng không chỉ là vấn đề kinh tế mà là vấn đề chính trị, an ninh, an toàn quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Việc chậm tiến độ các nguồn điện, đặc biệt chậm phát triển nguồn điện chạy nền sẽ gây kết quả rất nghiêm trọng tới an ninh năng lượng điện quốc gia.

Do đó, việc triển khai thực hiện Quy hoạch điện VIII, nhất là các dự án quan trọng, ưu tiên cần được thực hiện khẩn trương, hiệu quả, chắc chắn bởi lộ trình thực hiện Quy hoạch điện VIII không còn nhiều, quy mô nguồn điện phải tăng gấp 2 lần và cơ cấu nguồn điện thay đổi căn bản theo hướng sạch hơn, cân bằng, ổn định hơn, trong khi kinh nghiệm triển khai các dự án nguồn điện lớn cho thấy, tiến độ chuẩn bị đầu tư xây dựng, vận hành nhà máy điện khá dài và thường chậm hơn so với mốc thời gian đề ra tại các quy hoạch, kế hoạch thực hiện, vì vậy đòi hỏi sự quyết tâm và sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương.

Các chuyên gia khuyến nghị cần tập trung đôn đốc tiến độ và tạo điều kiện thuận lợi để các nhà đầu tư triển khai thực hiện dự án; kịp thời giải quyết hoặc hỗ trợ giải quyết những khó khăn, vướng mắc (nhất là về mặt bằng, hạ tầng, môi trường, …) để không ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án; Tích cực phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với nhà đầu tư, Bộ Công Thương và các bộ, ngành liên quan trong quá trình chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án để kịp thời tháo gỡ vướng mắc phát sinh, bảo đảm tiến độ, hiệu quả; Kiên quyết thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư nếu nhà đầu tư vi phạm các quy định hoặc trì hoãn không triển khai dự án theo quy định của pháp luật về đầu tư nhằm góp phần bảo đảm an ninh năng lượng nói chung và khả năng cung ứng điện nói riêng. Ngoài ra, cần khẩn trương lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án và triển khai các thủ tục cấp chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư có đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện dự án nhà máy điện sử dụng LNG và các hạ tầng liên quan.

LÊ HÙNG