Nâng cao năng lực quản lý đại dương từ quy hoạch không gian biển

TMO - Quy hoạch không gian biển sẽ được Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNPD) và Đại sứ quán Na Uy hỗ trợ kỹ thuật nhằm tạo dựng và thiết lập việc sử dụng không gian biển hợp lý hơn và kết nối các mục đích, cân bằng nhu cầu tăng trưởng với nhu cầu duy trì các hệ sinh thái biển và các mục tiêu kinh tế-xã hội theo cách thức cởi mở và có tổ chức.

Kinh tế từ biển của các tỉnh, thành phố ven biển của Việt Nam chiếm khoảng 50% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của cả nước, riêng kinh tế biển đóng góp từ 20 đến 22%. Tuy nhiên, đại dương của Việt Nam đang bị đe dọa do môi trường sống bị chia cắt, suy thoái, đánh bắt cá và các hình thức khai thác quá mức, biến đổi khí hậu và ô nhiễm chủ yếu là rác đại dương.

Theo Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam, Quy hoạch không gian biển là nhiệm vụ then chốt, được Thủ tướng Chính phủ giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường  thực hiện. Quy hoạch không gian biển trên nguyên tắc phân vùng dựa vào hệ sinh thái và nhu cầu sử dụng của các ngành kinh tế biển, có tính liên vùng, liên địa phương. Tổng cục Biển và Hải đảo khẳng định, phát triển toàn diện các không gian liên quan đến biển Việt Nam, bao gồm vùng bờ, vùng biển, vùng trời trong phạm vi 28 tỉnh, thành có biển. Quy hoạch biển là nền tảng và cơ sở quan trọng để phát triển kinh tế biển theo tinh thần Nghị quyết 26 của Chính phủ về phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam.

(Ảnh minh hoạ)

Chiều ngày 23/11, UNDP và Đại sứ quán Na Uy đã ký thỏa thuận nhằm hỗ trợ quy hoạch quốc gia không gian biển vì sự bền vững của đại dương và ứng phó với biến đổi khí hậu tại Việt Nam. Gói hỗ trợ kỹ thuật của UNDP và Đại sứ quán Na Uy được xây dựng dựa trên tiềm năng đa dạng hóa nền kinh tế và ứng phó với biến đổi khí hậu, bao gồm năng lượng tái tạo biển, điện gió biển, dược phẩm biển và nâng cao sản xuất tảo và rong biển phù hợp với các yêu cầu về bảo vệ môi trường.

Gói kỹ thuật cũng sẽ hỗ trợ Chính phủ Việt Nam củng cố và thực hiện quy hoạch không gian biển (MSP); tạo dựng và thiết lập việc sử dụng không gian biển hợp lý hơn và kết nối giữa các mục đích, cân bằng nhu cầu tăng trưởng với nhu cầu duy trì các hệ sinh thái biển và các mục tiêu kinh tế-xã hội theo cách thức cởi mở và có tổ chức.

Quy hoạch không gian biển không nhằm thay thế việc lập kế hoạch theo ngành cụ thể. Thay vào đó, cung cấp định hướng cho những người ra quyết định chịu trách nhiệm về các lĩnh vực, hoạt động hoặc vấn đề cụ thể để đưa ra các quyết định đầy đủ hơn. Gói hỗ trợ kỹ thuật này sẽ được thực hiện ở cấp Trung ương và ba địa điểm ở cấp địa phương. 

Các địa điểm được lựa chọn dựa trên các tiêu chí sau: Vùng sinh thái nhỏ có tiềm năng cho một giải pháp thiết thực; sẵn có thông tin về các nguồn tài nguyên quan trọng; cơ quan có thẩm quyền sẵn sàng xây dựng và thực hiện các quy hoạch không gian biển.

Theo Đại sứ Na Uy tại Việt Nam, Na Uy có rất nhiều kinh nghiệm hay muốn chia sẻ với Việt Nam trong việc xây dựng và áp dụng quy hoạch không gian biển. Để trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045 và thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 năm 2050, Việt Nam cần chuyển đổi mô hình tăng trưởng của mình, đặc biệt thông qua việc chuyển đổi năng lượng thành công và khai mở tiềm năng của nền kinh tế xanh. Vì vậy, Việt Nam cần nâng cao năng lực quản lý đại dương bền vững và khoa học, trong đó quy hoạch không gian biển chiếm vị trí quan trọng.

Quốc Dũng