Lạng Sơn tăng cường quản lý khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng

TMO - Ngành chức năng tỉnh Lạng Sơn tăng cường quản lý hoạt động khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường. Qua đó, góp phần khai thác, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, vừa bảo vệ môi trường trên địa bàn.

Lạng Sơn là tỉnh có nguồn tài nguyên khoáng sản khá phong phú, chủ yếu khoáng sản làm vật liệu xây dựng (VLXD) thông thường như đá vôi, đá xây dựng, sét gạch ngói, đất san lấp,... Thực hiện Nghị quyết 10-NQ/TW ngày 10/02/2022 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược địa chất, khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2030, tầm nhìn 2045, Sở TN&MT đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai, thực hiện; phối hợp với Sở Xây dựng rà soát Phương án thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản làm VLXD thông thường tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn 2030 để tích hợp vào Quy hoạch tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050.

Từ năm 2023 đến nay, Sở TN&MT tỉnh đã thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt trữ lượng 4 mỏ khoáng sản làm VLXD thông thường; cấp 1 giấy phép thăm dò, điều chỉnh 2 giấy phép khai thác; ban hành 2 quyết định đóng cửa mỏ. Lũy kế đến nay, toàn tỉnh còn 57 giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực (gồm 6 giấy phép khai thác do Bộ TN&MT cấp, 51 giấy phép khai thác do UBND tỉnh cấp); trong đó, có 47 giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường.

Tại huyện Hữu Lũng, hiện có 26 doanh nghiệp hoạt động khai thác khoáng sản, theo đánh giá phòng TN&MT huyện, các doanh nghiệp chủ yếu khai thác đá vôi, cát sỏi, đất san lấp làm VLXD thông thường với công suất trung bình đạt 161.000 m3/năm. Để khai thác hiệu quả, bền vững, hằng năm, phòng tham mưu UBND huyện xây dựng kế hoạch kiểm tra hoạt động khai thác của các DN; kiểm tra, làm rõ nội dung khi có đơn thư người dân phản ánh liên quan đến hoạt động khai thác khoáng sản.

Đồng thời, phòng tích cực phối hợp với các phòng, ban chuyên môn, UBND các xã, thị trấn tuyên truyền, phổ biến pháp luật và tập huấn về lĩnh vực khoáng sản, môi trường cho cán bộ phụ trách, công nhân làm việc tại các điểm mỏ. Từ năm 2023 đến nay, Phòng TN&MT huyện đã phối hợp tuyên truyền được 15 cuộc với trên 1.100 lượt người tham dự. Nhờ đó, các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn huyện luôn nâng cao ý thức chấp hành các quy định của pháp luật có liên quan. 

Quản lý hoạt động khai thác khoáng sản làm VLXD thông thường là nhiệm vụ quan trọng được Sở TN&MT tỉnh đẩy mạnh triển khai. 

Để đảm bảo khai thác hiệu quả, bền vững tài nguyên khoáng sản nói chung, hằng năm Sở TN&MT phối hợp với các sở, ngành liên quan và UBND các huyện tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản, bảo vệ môi trường; đôn đốc, hướng dẫn các doanh nghiệp thực hiện đóng cửa mỏ, cải tạo, phục hồi môi trường sau khi giấy phép khai thác hết hiệu lực.

Ngoài ra, Sở TN&MT tích cực phối hợp với UBND các huyện thanh, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản, tập trung kiểm tra việc chấp hành các quy định về đất đai, khoáng sản, bảo vệ môi trường trong quá trình hoạt động... Qua kiểm tra, ngành chức năng phát hiện, chỉ ra những tồn tại, bất cập trong hoạt động khai thác và yêu cầu các doanh nghiệp khai thác phải khắc phục. 

Từ năm 2023 đến nay, Sở TN&MT đã phối hợp với UBND các huyện thanh, kiểm tra 23 DN hoạt động khai thác khoáng sản làm VLXD thông thường; phối hợp kiểm tra 5 mỏ khoáng sản do Bộ TN&MT cấp phép; xử phạt vi phạm hành chính 8 tổ chức với số tiền 745 triệu đồng. Các vi phạm chủ yếu là khai thác không theo thiết kế đã được phê duyệt; khai thác vượt ranh giới, công suất cho phép…

Thời gian tới, để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn, UBND tỉnh Lạng Sơn yêu cầu các Sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thành phố tiếp tục thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về khoáng sản và các văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh đã ban hành liên quan đến hoạt động khoáng sản. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý công tác khai thác khoáng sản đối với các khu vực, vị trí mỏ, bảo đảm đúng cao độ, phạm vi, khối lượng đã được cấp phép.

Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh thực hiện chế độ báo cáo kết quả hoạt động khoáng sản, báo cáo tình hình quản lý nhà nước về khoáng sản, báo cáo việc thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Chỉ thị số 38/CT-TTg ngày 29/9/2020 của Thủ tướng Chính phủ gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường bảo đảm đúng thời hạn để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo quy định;

Chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tham mưu cho UBND tỉnh phối hợp với Bộ TN&MT rà soát tổng thể chính sách, pháp luật về khoáng sản và pháp luật khác có liên quan trong quá trình hoàn thiện xây dựng dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật bảm đảm tính đồng bộ, thống nhất;

Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật về đấu giá tài sản, đấu giá quyền khai thác khoáng sản tới các địa phương và tổ chức các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ về đấu giá tài sản; Kiểm tra, rà soát tham mưu điều chỉnh và trình phê duyệt khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản để đảm bảo căn cứ cấp phép hoạt động khoáng sản.

UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương tăng cường phối hợp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh. 

Xem xét giải quyết các tồn tại, vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, thuê đất hoạt động khoáng sản, các trường hợp chậm triển khai xây dựng cơ bản mỏ… nhằm đưa các dự án khai thác khoáng sản vào thực hiện đảm bảo đúng quy định pháp luật về đất đai, khoáng sản, đầu tư và pháp luật khác có liên quan; Tăng cường công tác thanh, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về khoáng sản, đất đai, bảo vệ môi trường đối với các dự án thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản. Xử lý các tồn tại, vi phạm theo quy định.

Sở Tài chính, định kỳ hàng năm chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu UBND tỉnh phối hợp cùng Bộ Tài chính rà soát khung giá tính thuế tài nguyên để kịp thời điều chỉnh, bổ sung khung giá tính thuế tài nguyên đối với các khoáng sản chưa có khung giá tính thuế tài nguyên chưa phù hợp. Rà soát, ban hành đầy đủ giá tính thuế tài nguyên đối với các khoáng sản có trên địa bàn, làm cơ sở xác định giá tính tiền cấp quyền khai thác khoáng sản theo quy định.

Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với Sở TN&MT và các cơ quan có liên quan tham mưu cho Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật; tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về tài nguyên khoáng sản. Kịp thời phối hợp với Bộ TN&MT trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Đấu giá tài sản.

Theo đó, tiến hành đánh giá, tổng hợp những khó khăn, vướng mắc trong đấu giá tài sản, đặc biệt là đối với các tài sản đặc thù như quyền khai thác khoáng sản để sửa đổi, bổ sung Luật Đấu giá tài sản theo hướng có quy định riêng về trình tự, thủ tục đấu giá, giá khởi điểm, tiền đặt trước… đối với các tài sản có tính đặc thù như quyền khai thác khoáng sản.

UBND tỉnh Lạng Sơn cũng yêu cầu UBND các huyện và thành phố tăng cường công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân, nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật về khoáng sản, Luật Đất đai, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành nhằm tạo sự chuyển biến trong quần chúng nhân dân ý thức tự giác chấp hành pháp luật, tích cực tố giác các hành vi khai thác, vận chuyển, kinh doanh trái phép khoáng sản.

Có biện pháp để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật đối với người dân nơi có khoáng sản để góp phần tháo gỡ những khó khăn mà doanh nghiệp gặp phải trong công tác giải phóng mặt bằng triển khai dự án khai thác, chế biến khoáng sản. Thực hiện nghiêm Phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác đã phê duyệt. Phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với các địa phương có khoáng sản ở khu vực giáp ranh trong việc thực hiện quy chế phối hợp trong quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động khoáng sản, nhằm ngăn chặn hoạt động khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực giáp ranh, đặc biệt là cát, sỏi lòng sông.../.

Đức Bình