Kiểm soát thị trường bất động sản, ngăn chặn tình trạng thổi giá

TMO - TP. Hải Phòng sẽ xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định pháp luật trong đấu giá quyền sử dụng đất, thổi giá để tạo ra thị trường không lành mạnh, không đúng thực tế để trục lợi. 

Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng vừa có ý kiến chỉ đạo tại văn bản 7127/VP-CDD3 yêu cầu các Sở, ngành, đơn vị liên quan thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Đấu giá tài sản năm 2016, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản năm 2024, Luật Đất đai 2024 và các quy định của pháp luật có liên quan công tác đấu giá quyền sử dụng đất.

Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng yêu cầu các Sở, ngành, đơn vị liên quan tiếp tục tăng cường công tác quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Đấu giá tài sản năm 2016, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản 2024, Luật Đất đai 2024 và các quy định của pháp luật có liên quan công tác đấu giá quyền sử dụng đất; thưc hiện nghiệm Công điện số 82/CĐ-TTg ngày 21/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản của UBND thành phố về công tác đấu giá quyền sử dụng đất.

Sở Tư pháp phối hợp với các cơ quan thực hiện nghiêm quy định các trường hợp phải đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định tại khoản 1 Điều 125 Luật Đất đai 2024 và điều kiện để tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất theo quy định tại khoản 2 Điều 125 Luật Đất đai 2024.

Các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm việc công bố kế hoạch, danh mục các khu đất thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất trên Cổng thông tin đấu giá quyền sử dụng đất quốc gia, Cổng Thông tin điện tử của UBND thành phố, Cổng thông tin điện tử của UBND cấp huyện; đồng thời tổ chức lập, tổ chức thực hiện phương án thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định để đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định tại khoản 5 Điều 125 Luật Đất đai 2024.

Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các cơ quan xây dựng, phê duyệt phương án đấu giá quyền sử dụng đất phải đảm bảo tính khả thi theo quy định tại khoản 5 Điều 125 Luật Đất đai năm 2024 và Điều 55 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 của Chính phủ; trong đó xem xét lựa chọn hình thức đấu giá, bước giá phù hợp với thực tiễn việc đấu giá; đảm bảo xác định giá khởi điểm phải phù hợp, sát với giá thị trường. Tổ chức thực hiện và chỉ đạo đơn vị tổ chức thực hiện việc đấu giá thực hiện nghiêm quy định của Luật Đấu giá tài sản và các văn bản pháp luật về đấu giá có liên quan, đặc biệt là việc lựa chọn, ký hợp đồng với tổ chức đấu giá tài sản.

Sở Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan chỉ đạo đơn vị tổ chức thực hiện việc đấu giá tài sản phải đăng tải đầy đủ việc lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản trên Cổng thông tin điện tử quốc gia về đấu giá tài sản và trên trang thông tin điện tử của đơn vị mình; triển khai thực hiện việc lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản theo đúng các tiêu chí quy định tại Thông tư số 02/2022/TT-BTP ngày 8/2/2022 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp hướng dẫn lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản.

(Ảnh minh họa). 

Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng yêu cầu Sở Tư pháp phối hợp với các cơ quan rà soát công tác tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất thuộc thẩm quyền quản lý, kịp thời phát hiện, xử lý hoặc đề xuất cơ quan có thấm quyền xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định của pháp luật trong đấu giá quyền sử dụng đất để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường, hành vi cấu kết thao túng thị trường, thổi giá để tạo ra thị trường không lành mạnh, không đúng thực tế để trục lợi.

Sở Tư pháp và các cơ quan đơn vị liên quan kiểm tra hoạt động tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất đối với những trường hợp có biểu hiện bất thường, báo cáo UBND thành phố xử lý theo thẩm quyền những trường hợp vi phạm các quy định pháp luật về đấu giá quyền sử dụng đất; kịp thời phát hiện các bất cập trong quy định pháp luật để tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, điều chỉnh, bổ sung, không để xảy ra trục lợi; đồng thời xử lý và đề xuất phương án xử lý nghiêm hành vi lợi dụng đấu giá quyền sử dụng đất gây nhiễu loạn thị trường. 

Trong thời gian qua, thị trường bất động sản tại nhiều địa phương, đặc biệt là Hà Nội và TP. HCM đã chứng kiến những biến động không lành mạnh, với hiện tượng đấu giá đất cao rồi bỏ cọc, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Việc này không chỉ làm tăng giá đất và nhà ở một cách bất thường, tạo ra bong bóng bất động sản, mà còn hạn chế khả năng tiếp cận nhà ở của người dân có nhu cầu thực sự.

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 7/10, Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Việt Hùng khẳng định, đây là vấn đề có tính chất nghiêm trọng, ảnh hưởng tiêu cực tới sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản và quyền lợi của người dânTheo Bộ Xây dựng, hiện tượng đấu giá quyền sử dụng đất cao rồi bỏ cọc là một trong những hành vi thao túng, thổi giá thị trường.

Theo quy định pháp luật, hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất phải tuân thủ theo Luật Đất đai và Luật Đấu giá. Tuy nhiên, những kẽ hở trong quy định và chế tài chưa đủ mạnh đã tạo điều kiện cho một số tổ chức, cá nhân trục lợi bằng cách thổi giá, sau đó bỏ cọc, khiến giá đất bị đẩy lên mức ảo. Đây là hành vi vi phạm pháp luật và bị điều chỉnh bởi các quy định nghiêm ngặt trong Bộ luật Hình sự, Luật Cạnh tranh, và Luật Kinh doanh Bất động sản 2023. 

Trước tình hình này, Chính phủ đã có những chỉ đạo kịp thời. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 82/CĐ-TTg ngày 21/8/2024, yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, và các đơn vị liên quan khẩn trương thực hiện các biện pháp kiểm soát tình hình đấu giá đất, ngăn chặn các hành vi gian lận, thổi giá.

Thực hiện chỉ đạo này, Bộ Xây dựng đã ban hành nhiều văn bản quan trọng. Cụ thể, trong Văn bản số 5333/BXD-QLN ngày 18/9/2024, bộ đã phân tích nguyên nhân tăng giá bất động sản và đề xuất một loạt giải pháp gửi tới Văn phòng Chính phủ để báo cáo Thủ tướng. Trước đó, Bộ Xây dựng cũng đã có Văn bản số 5155/BXD-QLN ngày 6/9/2024 gửi tới Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố nhằm tăng cường quản lý, kiểm soát tình trạng biến động giá bất động sản.

Các giải pháp chính được Bộ Xây dựng đề xuất bao gồm: Thực hiện nghiêm túc các nhiệm vụ được giao theo Công điện số 82/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; tăng cường kiểm tra, thanh tra việc thực hiện pháp luật đối với các dự án, chủ đầu tư và đơn vị môi giới có hiện tượng thổi giá, trục lợi; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm nếu phát hiện. Cùng với đó, đẩy nhanh tiến độ giải quyết các thủ tục hành chính về đầu tư, giải phóng mặt bằng, xác định tiền sử dụng đất nhằm tăng nguồn cung bất động sản, đặc biệt tại các thành phố lớn.

Thường xuyên công bố, công khai thông tin về thị trường bất động sản, các dự án phát triển đô thị và nhà ở đã được phê duyệt để bảo đảm minh bạch thông tin thị trường, ngăn chặn các hành vi gian lận và lừa đảo. Phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất thí điểm mô hình “Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do nhà nước quản lý”. Mô hình này nhằm hạn chế rủi ro về giá và pháp lý, bảo đảm quyền lợi của người dân khi mua bất động sản. Bộ Xây dựng cũng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu chính sách thuế phù hợp để ngăn chặn tình trạng nhà đất bị mua nhưng bỏ hoang, không sử dụng, gây lãng phí nguồn lực xã hội.

Bộ Xây dựng nhấn mạnh, việc kiểm soát chặt chẽ tình trạng thổi giá và bỏ cọc đấu giá đất không chỉ giúp thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, mà còn bảo vệ quyền lợi của những người có nhu cầu thực sự về nhà ở, đồng thời hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực tới nền kinh tế. Việc công khai, minh bạch thông tin thị trường, tăng cường thanh tra, kiểm tra, và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm là những yếu tố then chốt để đưa bất động sản về đúng giá trị thực, tạo điều kiện cho người dân có nhu cầu thực sự tiếp cận được với nhà ở.

Thu Hương