Kiểm soát, phát huy hiệu quả các nguồn năng lượng

TMO - Quảng Nam là một trong những địa phương có nhiều dự án về năng lượng, trong đó đặc biệt có những dự án điện khí trọng điểm nên những khó khăn vướng mắc cần được nhìn nhận, đặc biệt phải chỉ rõ giải pháp tháo gỡ vướng mắc gắn với trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương để tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng. 

Báo cáo của UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, đến thời điểm này, toàn tỉnh đã có 33 công trình nguồn điện đã vận hành phát điện với tổng công suất thiết kế là 1.586,26MW, điện lượng trung bình năm theo thiết kế khoảng 5.651,01 triệu kWh. Bao gồm 28 công trình thủy điện thuộc quy hoạch, 04 công trình thủy điện nhỏ không thuộc quy hoạch với tổng công suất là  8,9MW và Nhà máy nhiệt điện Nông Sơn (30MW).  

Bên cạnh đó, trên địa bàn tỉnh cũng đã có 1.412 hệ thống điện mặt trời mái nhà được đầu tư lắp đặt với tổng công suất lắp đặt là 164.529,88kWp. Ngoài ra, quy hoạch trên địa bàn tỉnh còn có các dự án điện sinh khối và điện khí, tuy nhiên, các dự án này đang trong giai đoạn thực hiện thủ tục đầu tư hoặc vẫn chưa được khởi công xây dựng. Hiện nay, đa số các dự án năng lượng tái tạo có trong quy hoạch đã hoàn thành công tác đầu tư hoặc đang thi công xây dựng; công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng gặp vướng mắc về giá nhưng đã xử lý tốt. Các dự án thuỷ điện đã đảm bảo công tác đầu tư hạ tầng, an sinh xã hội, giải quyết việc làm cho 1.534 người lao động địa phương trong quá trình xây dựng cũng như vận hành phát điện.

Toàn tỉnh có 29/40 công trình thủy điện trong quy hoạch đã vận hành phát điện. 

Sở Công Thương Quảng Nam cho biết, tỉnh có 29/40 công trình thủy điện trong quy hoạch đã vận hành phát điện, điện lượng trung bình năm theo thiết kế khoảng 5.503,63 triệu kWh. Các dự án thủy điện trên địa bàn đều thực hiện đầy đủ, bảo đảm quy định về chuyển mục đích sử dụng rừng và đã hoàn thành công tác trồng rừng thay thế.  Hiện trữ lượng than trên  địa bàn tỉnh tại Mỏ than Nông Sơn đảm bảo cung cấp cho sản xuất điện cho Nhà máy  nhiệt điện Nông Sơn cũng như đảm bảo cung cấp năng lượng than để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Trong giai đoạn 2016-2021, khối lượng than tiêu thụ cho thị trường là 737.890 tấn; dự kiến giai đoạn 2021-2025 , khối lượng than tiêu thụ cho thị trường là 614.694 tấn.

Đối với nội dung phát triển dầu khí, trên địa bàn tỉnh Quảng Nam có tổng cộng 196 cửa hàng kinh doanh xăng dầu nằm trên 18 huyện, thị xã, thành phố, trong đó với 182 cửa hàng cố định trên đất liền và 14 tàu bán dầu lưu động trên sông và ven biển phục vụ cung ứng cho sản xuất và phương tiện lưu thông. Sản lượng các cửa hàng xăng dầu cung ứng ra thị trường trung bình 90- 100m3/tháng tương đương 90.000 lít-100.000 lít.

Theo Báo cáo của tỉnh Quảng Nam, sau khi Quy hoạch điện quốc gia VIII được phê duyệt, UBND tỉnh đã chỉ đạo rà soát, cập nhật, bổ sung các nội dung liên quan để hoàn thiện phương án phát triển điện lực trong quy hoạch tỉnh phù hợp với Quy hoạch này cũng như yêu cầu thực tế và dự báo nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Cùng với việc đầu tư phát triển các loại hình điện, các chủ đầu tư cũng đã tổ chức, hỗ trợ nhiều mô hình sinh kế cho người dân, bước đầu có hiệu quả. 

Kết quả giám sát việc triển khai chính sách pháp luật trong phát triển các nguồn năng lượng cho thấy, Quảng Nam cũng thực hiện tốt việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, bảo vệ môi trường đối với các nhà máy sử dụng năng lượng trọng điểm như sắt, thép, xi măng, thực phẩm, đối với lĩnh vực giao thông, vận tải. Công tác tuyên truyền, phổ biến thông tin, nâng cao nhận thức về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã được triển khai sâu rộng đến mọi tầng lớp nhân dân, kết hợp ứng dụng trang thiết bị tiết kiệm điện trong sinh hoạt, dịch vụ. Thậm chí, đưa nội dung sử dụng điện tiết kiệm vào chỉ tiêu đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ, chấp hành kỷ luật nội bộ và thi đua khen thưởng hàng năm tại các cơ quan công sở...

Về bảo đảm an ninh năng lượng, Quảng Nam không những bảo đảm cung cấp năng lượng đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và sinh hoạt của Nhân dân trên địa bàn mà còn cung cấp thêm nguồn điện cho hệ thống điện quốc gia khi Giai đoạn 2016 - 2021, các nhà máy điện trên địa bàn đã cung cấp cho hệ thống điện quốc gia được 24,90 tỷ kWh.

Quảng Nam đã bảo đảm cung cấp năng lượng đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và sinh hoạt của Nhân dân trên địa bàn. 

Báo cáo của UBND tỉnh Quảng Nam chỉ ra rằng, quy hoạch các nguồn điện nhỏ, lưới đấu nối và truyền tải cấp điện từ 110kV trở xuống sau khi Bộ Công thương thẩm định, phê duyệt khi cần điều chỉnh phải trình Bộ thẩm định, phê duyệt bổ sung, gây mất thời gian, ảnh hưởng đến cơ hội thu hút đầu tư, không đáp ứng kịp thời nhu cầu cấp điện cho phát triển kinh tế - xã hội.

Do đó, UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị, Chính phủ sớm ban hành quy định về bàn giao, tiếp nhận tài sản các công trình điện để có cơ sở triển khai thực hiện, bảo đảm cung cấp điện. Bên cạnh đó, tỉnh cũng kiên quyết trong việc  xử lý các dự án năng lượng chậm tiến độ, khó khăn, vướng mắcsẵn sang chấm dứt hoạt động của dự án, thu hồi chủ trương đầu tư nếu các chủ đầu tư không đáp ứng yêu cầu cũng như tuân thủ quy định của pháp luật.

Nhiều ý kiến cho rằng, tỉnh Quảng Nam cần nghiên cứu thêm để phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mặt trời, hướng tới tiếp cận nguồn năng lượng xanh. Tuy nhiên, cần lưu ý việc xử lý, thu gom pin hỏng, tránh gây nguy cơ ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe của nhân dân. thời gian tới, điện mặt trời chính là cứu cánh trong bối cảnh khan hiếm năng lượng, tuy nhiên loại hình sản xuất điện thiết thực, đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh, dễ thi công, người dân và doanh nghiệp sẵn sàng đầu tư nhưng cơ chế vẫn còn nhiều vướng mắc.

Địa phương này cũng cần quan tâm đến vấn đề đảm bảo sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả và cần phải gắn liền với trách nhiệm của Ủy ban nhân dân tỉnh. Giám sát năng lượng là nội dung rộng, không thể thảo luận, phân tích hết mọi nội dung, nhưng quan trọng là phải chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân, trách nhiệm của các đơn vị liên quan đến những hạn chế đấy để tìm ra giải pháp. 

Quảng Nam cũng là địa phương có tiềm năng trữ lượng lớn nhất và khả thi nhất so với cả nước để triển khai việc phục vụ cho nhà máy điện hạt nhân sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 55-NQ/TW về Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn 2045, Ban thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch để thực hiện Nghị quyết này. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh có Kế hoạch thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị và Kế hoạch của Ban thường vụ Tỉnh ủy.

Bích Hạnh