Hướng dẫn lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào quy hoạch

TMO - Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành Thông tư 06/2023/TT-BTNMT hướng dẫn lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch. Thông tư có hiệu lực thi hành ngày 1/10/2023.

Theo Thông tư, quy hoạch phải thực hiện lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu bao gồm: Quy hoạch quốc gia (quy hoạch tổng thể quốc gia; không gian biển quốc gia;  sử dụng đất quốc gia; ngành quốc gia; mạng lưới đường bộ; mạng lưới đường sắt;  tổng thể phát triển hệ thống cảng biển; tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc...); Quy hoạch vùng; Quy hoạch tỉnh; Quy hoạch đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt và Quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành( Quy hoạch tổng hợp lưu vực sông liên tỉnh, nguồn nước liên tỉnh; Bảo vệ, khai thác, sử dụng nguồn nước liên quốc gia; thủy lợi; đê điều và phát triển điện hạt nhân).

Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào quy hoạch thực hiện trong quá trình xây dựng quy hoạch  theo 5 bước sau: Đề xuất hoạt động lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu trong nhiệm vụ lập quy hoạch; Phân tích tác động của biến đổi khí hậu, yêu cầu ứng phó với biến đổi khí hậu; Xác định giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu để lồng ghép vào quy hoạch; Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào quy hoạch; Lấy ý kiến nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu đã lồng ghép.

Các hoạt động lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu đề xuất trong nhiệm vụ lập quy hoạch gồm: Đánh giá tác động của biến đổi khí hậu theo quy định tại Thông tư số 01/2022/TT-BTNMT; Rà soát, tổng hợp, phân tích yêu cầu ứng phó với biến đổi khí hậu; Đánh giá, xác định giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu phù hợp với quy hoạch; Các hoạt động khác có liên quan trực tiếp đến lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào quy hoạch;  Đề xuất nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu đã được phân tích, đánh giá, xác định để lồng ghép vào mục tiêu, nội dung, chỉ tiêu kinh tế - xã hội của quy hoạch.

Ảnh minh họa. 

Lồng ghép vào mục tiêu của quy hoạch mục tiêu thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm nhẹ phát thải khí nhà kính phải có tính dài hạn và phù hợp với xu thế chung, điều kiện tự nhiên và tiềm năng phát triển của quốc gia, vùng, địa phương và của ngành, lĩnh vực; Mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính cần được lượng hóa phù hợp với phạm vi quy hoạch.

Lồng ghép vào nội dung của quy hoạch: Lồng ghép vào việc phân tích bối cảnh, dự báo xu thế phát triển với nội dung thích ứng với biến đổi khí hậu: thực trạng, diễn biến và xu hướng biến đổi khí hậu; tác động của biến đổi khí hậu đến quy hoạch và tác động của quy hoạch đến ứng phó với biến đổi khí hậu; kinh nghiệm thực tiễn trong nâng cao khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm thiểu tính dễ bị tổn thương, rủi ro do biến đổi khí hậu trong ngắn hạn và dài hạn; tác động tích cực do biến đổi khí hậu mang lại; Giảm nhẹ phát thải khí nhà kính: hiện trạng, xu hướng phát thải khí nhà kính; các nỗ lực thực hiện, ứng dụng khoa học và công nghệ, các thách thức trong thực hiện giảm nhẹ phát thải khí nhà kính của quốc gia, vùng, địa phương và của ngành, lĩnh vực;

Lồng ghép vào quan điểm của quy hoạch: Quan điểm của quy hoạch về ứng phó với biến đổi khí hậu phải rõ ràng, có tính dài hạn và khả thi; phù hợp với xu thế chung, chính sách, định hướng phát triển kinh tế - xã hội và điều kiện tự nhiên, tiềm năng phát triển của quốc gia, vùng, địa phương và của ngành, lĩnh vực. Lồng ghép vào phương án, phương hướng hoặc định hướng quy hoạch: Dựa trên đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội và lợi thế của quốc gia, vùng, địa phương để lồng ghép các giải pháp ưu tiên trong ứng phó với biến đổi khí hậu là các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu hoặc giảm nhẹ phát thải khí nhà kính hoặc cả hai nội dung nêu trên;

Giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu: Hướng đến các giải pháp công trình, giải pháp dựa vào hệ sinh thái, dựa vào tự nhiên. Các giải pháp phải chú trọng đến đối tượng, khu vực dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu; các hệ sinh thái quan trọng cần bảo vệ, phục hồi, đặc biệt lưu ý đến hệ sinh thái rừng, ven biển và đầu nguồn; Huy động nguồn lực tài chính: đa dạng hóa nguồn lực đầu tư gồm đầu tư công, đầu tư của khối tư nhân, đầu tư theo phương thức đối tác công tư, đầu tư nước ngoài, quỹ tài chính và các nguồn đầu tư hợp pháp khác. 

Lồng ghép vào giải pháp thực hiện quy hoạch: Giải pháp về chính sách: cần mang tính đột phá, thúc đẩy và đa dạng nguồn đầu tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu, gồm nguồn đầu tư từ ngân sách nhà nước, đầu tư từ khối tư nhân, quốc tế và các nguồn xã hội hóa hợp pháp khác; Giải pháp về khoa học và công nghệ: nghiên cứu khoa học, đổi mới, chuyển giao, ứng dụng công nghệ trong ứng phó với biến đổi khí hậu; nghiên cứu chọn tạo các giống cây trồng phù hợp với điều kiện biến đổi khí hậu, chuyển đổi quy trình sản xuất theo hướng giảm sử dụng năng lượng, sử dụng hiệu quả năng lượng và tái sử dụng tài nguyên; dự báo, cảnh báo sớm về rủi ro thiên tai, dịch bệnh.

Các giải pháp khoa học và công nghệ khác; Giải pháp về hợp tác quốc tế: đa dạng hóa, đa phương hóa hợp tác quốc tế để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm thu hút các nguồn hỗ trợ đầu tư quốc tế phục vụ phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu;Giải pháp về đầu tư công trình, giải pháp liên kết liên vùng, liên tỉnh, liên ngành, phát huy tri thức, kinh nghiệm bản địa và các giải pháp khác. 

Thu Giang