Hoàn thiện pháp lý, tháo gỡ vướng mắc cho các dự án bất động sản

TMO - Hiệp hội Bất động sản TP. HCM đề nghị Thủ tướng chỉ đạo sớm ban hành nghị định gỡ vướng về định giá đất để tháo gỡ vướng mắc cho hàng trăm dự án nhà ở thương mại.

Theo Hiệp hội bất động sản TP HCM (HoREA), năm 2023 là năm mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ngành, Tổ công tác của Chính phủ, Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ đã cùng các địa phương tập trung nỗ lực rất lớn để tháo gỡ vướng mắc cho thị trường bất động sản, tiếp xúc các doanh nghiệp đang gặp vướng mắc, khó khăn để cùng chung tay tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững. Nhờ đó, thị trường bất động sản hiện nay tuy vẫn còn rất khó khăn nhưng đã đi qua khó khăn và đang trong quá trình dần phục hồi và có thể phát triển vững vàng hơn từ nửa cuối năm 2024 trở đi.

Năm 2023, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành hàng trăm Nghị quyết, Nghị định, Quyết định, văn bản chỉ đạo điều hành, công điện, tổ chức nhiều hội nghị để lắng nghe tiếng nói của doanh nghiệp, người dân, Hiệp hội và các chuyên gia. Điển hình là Nghị quyết 33/NQ-CP và Nghị quyết 97/NQ-CP của Chính phủ đã xác định tổng thể các giải pháp, đặc biệt là quan điểm “Tất cả các chủ thể có liên quan phải đề cao trách nhiệm; chung tay tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, công khai, minh bạch và bền vững”… Tuy nhiên Hiệp hội nhận thấy, vẫn còn một số ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong năm 2023 nhưng chưa được các Bộ, ngành thực hiện đầy đủ.

Trong đó, Hiệp hội nhận thấy do bất cập của một số quy định của Nghị định 44/2014/NĐ-CP trong công tác định giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất dẫn đến hàng trăm dự án bất động sản, nhà ở thương mại trong cả nước không thể hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước nên không thể thực hiện được thủ tục cấp “sổ hồng” cho khách hàng, vừa làm phát sinh khiếu kiện gây mất trật tự xã hội, vừa làm thất thu ngân sách nhà nước, vừa không bảo đảm được quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của khách hàng là chủ sở hữu nhà, vừa làm thiệt hại cho chủ đầu tư dự án, bị ảnh hưởng uy tín thương hiệu và không thu được số tiền 5% giá trị hợp đồng còn lại, mà việc bị chậm nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất mà không phải do “lỗi” của chủ đầu tư.

Trong khi chờ đợi Quốc hội xem xét thông qua Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), để xử lý vướng mắc này mà vẫn phải bảo đảm phù hợp với Luật Đất đai 2013, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện 965/CĐ-TTg ngày 13/10/2023 và Công điện 993/CĐ-TTg ngày 24/10/2023 yêu cầu Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường “khẩn trương hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền xem xét, ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định phương pháp định giá đất trong tháng 10/2023”.

Hiệp hội Bất động sản TP. HCM kiến nghị gỡ vướng về định giá đất để tháo gỡ vướng mắc cho hàng trăm dự án nhà ở thương mại (Ảnh minh họa: NĐ). 

Hiệp hội cũng đề nghị áp dụng quy định chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư cả dự án nhà ở thương mại trên quy mô toàn quốc. Trước đó, Nghị quyết 98 được ban hành để gỡ vướng mắc thủ tục cho các dự án nhà ở xã hội tại TP HCM. Tuy nhiên HoREA cho rằng quy định có hai điểm hạn chế: chỉ áp dụng thí điểm với nhà xã hội mà không có nhà ở thương mại và chỉ áp dụng tại TP HCM nên chưa giải quyết được vướng mắc chung.

Hiệp hội đề nghị sửa đổi Nghị định 132/2020/NĐ-CP theo hướng không khống chế trần tổng chi phí lãi vay không vượt quá 30% của tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp trong nước có giao dịch liên kết ; đề nghị tăng cường kiểm soát và xử lý nghiêm minh doanh nghiệp có giao dịch liên kết có hành vi chuyển giá, kê khống chi phí để trốn lậu thuế... cũng chưa được thực hiện.

Kiến nghị Ngân hàng Nhà nước rà soát, đánh giá tình hình thực hiện các thông tư có liên quan Công điện 1177/CĐ-TTg theo hướng sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ các quy định không phù hợp để tạo điều kiện tiếp cận tín dụng thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp và hỗ trợ hiệu quả cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp..

Kiến nghị gia hạn Nghị quyết số 42/2017/NQ-QH14 (Nghị quyết 42) thêm 12 tháng, đến hết ngày 31-12-2024 để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng xử lý hiệu quả các khoản nợ xấu, trong đó có việc xử lý tài sản bảo đảm là dự án bất động sản. Điều này tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng xử lý hiệu quả các khoản nợ xấu trong giai đoạn từ năm 2017 cho đến nay, đặc biệt là xử lý tài sản bảo đảm là dự án bất động sản, nhưng Nghị quyết số 42 sẽ hết hiệu lực. Luật Kinh doanh bất động sản 2023 tới ngày 1-1-2025 mới có hiệu lực nên sẽ phát sinh khoảng trống pháp lý trong năm 2024, còn Nghị quyết 42 của Quốc hội thì đã hết hiệu lực.

Thu Hòa