Hải Phòng sau tuần đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp: Bước chuyển mình đầy kỳ vọng

TMO - Sau tuần đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, những tín hiệu tích cực đã hiện rõ, đồng thời cũng đặt ra những thách thức cần được tháo gỡ để mô hình vận hành trơn tru, bền vững trên địa bàn thành phố Hải Phòng. 

Ngày 1/7/2025, thành phố Hải Phòng chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sau hợp nhất với tỉnh Hải Dương. Đây không chỉ là sự kiện hành chính quan trọng mà còn là bước ngoặt chiến lược trong quá trình đổi mới tổ chức bộ máy chính quyền, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, phục vụ nhân dân và phát triển kinh tế - xã hội. 

Mô hình chính quyền 2 cấp – Giải pháp phù hợp với yêu cầu phát triển mới

Việc hợp nhất tỉnh Hải Dương với thành phố Hải Phòng tạo nên một đơn vị hành chính mới với diện tích tự nhiên hơn 1.526 km² và quy mô dân số khoảng 2,47 triệu người, trong đó dân số thường trú trên 2,27 triệu. Quy mô lớn đòi hỏi bộ máy chính quyền phải tinh gọn, hiệu quả và năng động hơn. Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, gồm cấp tỉnh và cấp xã (114 đơn vị hành chính cấp xã: 67 xã, 45 phường và 2 đặc khu), được xem là bước đi chiến lược nhằm giảm tầng nấc trung gian, tăng tính chủ động, linh hoạt trong quản lý và phục vụ.

Thành phố đã chuẩn bị kỹ lưỡng với hai giai đoạn vận hành thử nghiệm tại các xã, phường và đặc khu mới, nhằm phát hiện và xử lý sớm các khó khăn, bảo đảm vận hành ổn định, đồng bộ ngay từ ngày đầu.

Ông Lê Tiến Châu, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Hải Phòng kiểm tra hoạt động tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Ái Quốc. 

Những điểm sáng sau tuần đầu vận hành

Qua tuần đầu tiên, mô hình chính quyền 2 cấp đã cho thấy hiệu quả bước đầu rõ nét. Bộ máy chính quyền mới vận hành trơn tru, giảm thiểu sự chồng chéo, rườm rà trong quản lý, giúp công tác chỉ đạo, điều hành nhanh nhạy, hiệu quả hơn. Ở nhiều trung tâm phục vụ hành chính công tại cấp xã, phường đã tiếp nhận trung bình từ 120 đến 150 hồ sơ/ngày, tăng khoảng 30% so với trước khi hợp nhất.

Tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng hạn tại nhiều phường, xã đạt trên 98%, với các thủ tục như đăng ký hộ khẩu, chứng thực giấy tờ được xử lý kịp thời, nhiều trường hợp trả kết quả ngay trong ngày, giảm đáng kể thời gian chờ đợi. Việc ứng dụng công nghệ thông tin được đẩy mạnh, cán bộ sử dụng thành thạo phần mềm quản lý hồ sơ, máy scan và hệ thống số hóa, giúp quy trình minh bạch, hạn chế ùn tắc tại quầy giao dịch.

Tinh thần trách nhiệm, sự chủ động thích nghi nhanh chóng của đội ngũ cán bộ, công chức là điểm sáng nổi bật. Các cán bộ, công chức phối hợp nhịp nhàng, đảm bảo công việc diễn ra đúng tiến độ, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào chính quyền mới. Sự đồng thuận và ủng hộ từ cộng đồng dân cư tạo nên sức mạnh tổng hợp, giúp mô hình phát huy hiệu quả ngay từ những ngày đầu.

Thách thức cần khắc phục

Bên cạnh hiệu quả bước đầu, quá trình vận hành cũng bộc lộ một số khó khăn. Một số cán bộ, công chức còn bỡ ngỡ với cơ chế mới, dẫn đến hiệu quả xử lý công việc chưa đồng đều giữa các địa phương. Cơ sở vật chất, trang thiết bị tại một số xã, phường chưa đồng bộ, ảnh hưởng đến chất lượng phục vụ. Việc phối hợp liên ngành, liên cấp còn chậm, chưa thật sự nhịp nhàng, gây khó khăn trong giải quyết thủ tục hành chính. Một số thủ tục hành chính chưa được rà soát, tinh giản kịp thời để phù hợp với mô hình mới, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.

Giải pháp để mô hình chính quyền 2 cấp phát huy hiệu quả bền vững

Để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào nền nếp và phát huy tối đa hiệu quả, cần tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp:

Tăng cường truyền thông, đối thoại và lắng nghe nhân dân: Tuyên truyền sâu rộng, minh bạch về mục tiêu, lợi ích của mô hình mới; tổ chức các buổi đối thoại để giải đáp thắc mắc, tiếp thu ý kiến của người dân. Nâng cao năng lực cán bộ, công chức: Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ, đặc biệt là ứng dụng công nghệ thông tin để cán bộ thích ứng nhanh với cơ chế mới.

Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị: Nâng cấp, trang bị đồng bộ cho các trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã, phường, đảm bảo điều kiện làm việc và phục vụ nhân dân tốt nhất. Đổi mới tư duy quản trị: Chuyển từ quản lý sang phục vụ, phân cấp phân quyền rõ ràng, tăng tính chủ động, linh hoạt cho cấp xã, phường, giảm phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.

Tăng cường giám sát và xử lý thông tin: Thiết lập kênh phản ánh, giám sát hoạt động chính quyền, xử lý kịp thời các thông tin sai lệch để củng cố niềm tin cộng đồng. Cải cách thủ tục hành chính: Rà soát, đơn giản hóa, số hóa quy trình, giảm thời gian và chi phí cho người dân, doanh nghiệp; đồng thời có chính sách hỗ trợ cán bộ, người dân bị ảnh hưởng bởi sáp nhập. 

Bước đệm cho sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững

Trước khi hợp nhất, Hải Phòng đã có mức tăng trưởng kinh tế ấn tượng với GRDP 6 tháng đầu năm 2025 đạt 11,2%, vượt mức trung bình cả nước. Tỉnh Hải Dương cũng ghi nhận tăng trưởng 11,59% trong cùng kỳ. Sự hợp nhất và vận hành mô hình chính quyền 2 cấp tạo nền tảng vững chắc để Hải Phòng tiếp tục phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng 12,5% trong năm 2025. Đây là cơ sở quan trọng để thành phố phát huy tiềm năng, thế mạnh, trở thành trung tâm kinh tế biển hàng đầu khu vực Đông Bắc Bộ và cả nước.

Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại Hải Phòng sau hợp nhất tỉnh Hải Dương là bước đi chiến lược, phù hợp với xu thế đổi mới tổ chức bộ máy hành chính. Những kết quả tích cực sau tuần đầu vận hành đã tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của thành phố cảng trong tương lai. Tuy nhiên, để phát huy tối đa hiệu quả, cần sự quyết tâm, đồng lòng của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận sâu rộng trong cộng đồng dân cư. Chỉ khi đó, mô hình mới mới thực sự trở thành động lực mạnh mẽ thúc đẩy Hải Phòng phát triển toàn diện, hiện đại, xứng tầm trung tâm kinh tế biển hàng đầu khu vực và cả nước.

Trọng Nhân