Giải pháp thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội trên cả nước

TMO -  Việc triển khai các dự án nhà ở xã hội vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc về quỹ đất, nguồn vốn, thủ tục đầu tư dự án. Đến tháng 6/2024, cả nước có 503 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai.

Cục Quản lý Nhà và thị trường Bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, qua tổng hợp báo cáo từ các địa phương trên địa bàn cả nước hiện có 503 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 418.200 căn (tăng 4 dự án, 6.950 căn so với thời điểm báo cáo ngày 15/3/2024). Trong số 503 dự án nhà ở xã hội nêu trên, có 75 dự án đã hoàn thành với quy mô 39.884 căn; 128 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô 115.379 căn; 300 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 262.937 căn. 

Mặc dù đã đạt một số kết quả quan trọng, nhưng việc triển khai các dự án nhà ở xã hội vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc về quỹ đất, nguồn vốn, thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội. Do vậy, để đảm bảo hoàn thành các mục tiêu đề ra, Bộ Xây dựng và các bộ, ngành, địa phương thời gian tới cần tập trung hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành các Nghị định, văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn liên quan đến việc triển khai các dự án nhà ở xã hội như: Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi). Trong đó, tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về thủ tục đầu tư, quy hoạch, bố trí quỹ đất… trên tinh thần cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp, phân quyền...

Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với Ban Kinh tế trung ương tổ chức Hội nghị toàn quốc triển khai thực hiện Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 24/5/2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới; và đôn đốc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội triển khai mục tiêu Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất một triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” trong tháng 7/2024.

Bộ Xây dựng cũng đề xuất Ngân hàng Nhà nước tiếp tục nghiên cứu, xem xét hạ mức lãi suất cho vay từ nguồn vốn hỗ trợ 120.000 tỷ đồng phù hợp tình hình thực tiễn. Ngoài 4 ngân hàng cổ phần thương mại nhà nước, đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo, khuyến khích thêm các ngân hàng thương mại tham gia chương trình cho vay nguồn vốn hỗ trợ 120.000 tỷ đồng và mở các room tín dụng tạo điều kiện cho các ngân hàng thực hiện.

Bộ Xây dựng đưa ra các giải pháp nhằm thúc đẩy triển khai các dự án nhà ở xã hội trên cả nước (Ảnh minh họa: TTX). 

Về phía các địa phương, Bộ Xây dựng đề nghị khẩn trương lập, sửa đổi, bổ sung chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của các địa phương, trong đó làm rõ các mục tiêu về nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp; quy hoạch, bố trí các dự án nhà ở xã hội độc lập tại các vị trí phù hợp, thuận tiện, có quy mô phù hợp, đảm bảo an sinh xã hội, đầy đủ hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội.

Cùng với đó, các địa phương đôn đốc, yêu cầu chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% của các dự án này theo tiến độ được phê duyệt; trường hợp chủ đầu tư không thực hiện thì thu hồi quỹ đất 20% để lựa chọn các chủ đầu tư khác thực hiện.

Căn cứ điều kiện cụ thể, các địa phương có các cơ chế, giải pháp cụ thể, rút ngắn thủ tục hành chính về lập, phê duyệt dự án, giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư xây dựng,… để hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp triển khai đầu tư xây dựng dự án, tạo nguồn cung cho thị trường và tận dụng được nguồn vốn ưu đãi phát triển nhà ở xã hộicác địa phương cần có quy hoạch xác lập để thực hiện theo kế hoạch phát triển nhà ở xã hội; đặc biệt là việc đưa các chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào chương trình phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hàng năm đồng thời có giám sát, kiểm tra kết quả đã triển khai thực hiện.

Bộ Xây dựng cũng yêu cầu các các doanh nghiệp, chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội cần lập tiến độ, chuẩn bị đầy đủ nguồn lực, tài chính, áp dụng công nghệ mới nhằm rút ngắn thời gian thi công. Đối với các dự án nhà ở xã hội đã lựa chọn chủ đầu tư, Bộ Xây dựng đề nghị các chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện các thủ tục pháp lý để khởi công xây dựng theo các đồ án quy hoạch và chấp thuận chủ trương đầu tư đã được phê duyệt. Sau khi khởi công dự án nhà ở xã hội cần nhanh chóng cung cấp, công bố công khai, đầy đủ các thông tin liên quan đến dự án để người dân biết đăng ký mua, thuê mua, thuê.

Cùng với đó, các doanh nghiệp khẩn trương triển khai khởi công, đảm bảo tiến độ hoàn thành các công trình trên quỹ đất 20% cho nhà ở xã hội; chủ động rà soát đối tượng, điều kiện, đăng ký với ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để được công bố trong danh mục vay vốn ưu đãi từ gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng

Theo Bộ Xây dựng, Luật Nhà ở 2023 khi có hiệu lực sẽ có nhiều điểm mới khuyến khích phát triển nhà ở xã hội. Đặc biệt là quy định liên quan đến việc dành đất cho quỹ nhà ở xã hội. Cụ thể, bổ sung quy định giao trách nhiệm của UBND cấp tỉnh phải bố trí đủ quỹ đất phát triển nhà ở xã hội. Dự kiến trong thời gian tới, khi một số quy định trong luật mới chính thức có hiệu lực, sẽ góp phần giải tỏa một số nút thắt, tạo đà cho phân khúc này phát triển mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, cần lưu ý về việc các quy định mới này có hỗ trợ những dự án đã được phê duyệt và vướng bởi các quy định trước đó hay không.

Lê Thoa