Đánh giá trữ lượng, khai thác hiệu quả tiềm năng đất hiếm

TMO – Được xác định có tiềm năng, triển vọng về tài nguyên đất hiếm, nhiều tổ chức quốc tế mong muốn hợp tác với Việt Nam về đánh giá trữ lượng, đấu giá, khai thác và chế biến đất hiếm.

Việt Nam hiện nay có trữ lượng đất hiếm khoảng 22 triệu tấn, đứng thứ hai thế giới, chỉ sau Trung Quốc. Tuy nhiên, sản lượng khai thác chỉ có 1.000 tấn quặng/năm, do chưa có công nghệ khai thác thân thiện với môi trường và công nghệ chế biến sâu. Theo các chuyên gia, đất hiếm hiện nay cũng rất cần thiết cho phát triển các ngành công nghệ cao, nhất là ngành công nghệ bán dẫn. Nếu Việt Nam có một trữ lượng lớn về đất hiến thì cần phải tận dụng để khai thác hiệu quả, sử dụng nguồn khoáng sản. 

Trong chuyến thăm Việt Nam vào đầu tháng 11 mới đây, Phó Chủ tịch Điều hành Ủy ban châu Âu nhận định, sẵn sàng hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực đất hiếm. Khẳng định chuyển dịch xanh và kinh tế số, cần nhiều đầu vào khác so với kinh tế truyền thống vốn dựa trên nhiên liệu hóa thạch, việc tìm kiếm các nguyên liệu cho quá trình trên như đất hiếm và các nguyên vật liệu mới là rất quan trọng. Trong bối cảnh đó, Ủy ban châu Âu rất mong được hợp tác với Việt Nam ở lĩnh vực này. Đại diện EU cho biết, muốn thúc đẩy không chỉ quá trình khai thác mà còn chế biến, chế tạo các tài nguyên này theo hướng nâng cao giá trị mà các quốc gia đó nhận được.

Khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên đất hiếm. Ảnh minh họa.

Trước đó, ngày 27/10, tân Đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam, ông Choi Young Sam cũng nhấn mạnh với Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Nguyễn Hồng về kỳ vọng mở ra cơ hội hợp tác trong khai thác, chế biến đất hiếm. Đây là hoạt động được kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội hợp tác có giá trị trong lĩnh vực khai thác, chế biến đất hiếm, mang lại lợi ích kinh tế, công nghệ quan trọng cho cả Hàn Quốc và Việt Nam. Cuối tháng 9, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Ấn Độ tại Việt Nam ông Sandeep Arya và lãnh đạo tỉnh Yên Bái cũng mong muốn, giai đoạn tới, Yên Bái và doanh nghiệp Ấn Độ hợp tác, hỗ trợ khai thác, chế biến đất hiếm.

Để thực hiện mục tiêu chế biến sâu và khai thác hiệu quả từ đất hiếm, các chuyên gia đề xuất xây dựng dự án và phòng thí nghiệm nâng cao năng lực nghiên cứu, công nghệ khai thác, chế biến, trong đó tập trung chế biến sâu và ứng dụng đất hiếm trong những sản phẩm công nghiệp có giá trị kinh tế cao, đồng thời kiến nghị, trong thời gian tới, Nhà nước cần đặc biệt chú trọng đến chế biến đất hiếm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, hàm lượng tổng oxit đất hiếm tối thiểu 95%; phân chia, làm sạch các oxit đất hiếm riêng rẽ phục vụ nghiên cứu và sản xuất, góp phần bảo vệ tài nguyên, môi trường; chế biến sâu đến kim loại. Khi Việt Nam đang dần trở thành khu vực thu hút đầu tư cho các ngành xe điện, năng lượng thì việc phát triển nội lực công nghệ chế tạo kim loại đất hiếm đưa thành nguyên liệu chiến lược để nắm quyền chủ động hợp tác là hết sức cần thiết. Ngoài ra, cũng cần tăng cường tiềm lực cho các tổ chức nghiên cứu khoa học về đất hiếm trong nước để nghiên cứu làm rõ thêm về trữ lượng và thành phần các nguyên tố đất hiếm trong các mỏ; nghiên cứu hoàn thiện công nghệ khai thác, chế biến sâu đất hiếm phù hợp với quặng Việt Nam.

PHẠM DUNG