TMO – Hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (5/6) và Tháng hành động vì môi trường năm 2025, các địa phương cần đẩy mạnh truyền thông đa phương tiện, đổi mới công tác phổ biến chính sách bảo vệ môi trường, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ tái chế hiện đại và sản xuất sản phẩm thân thiện môi trường.

Chủ đề “Chống ô nhiễm nhựa” (Beat Plastic Pollution), tiếp tục được Liên hợp quốc chọn để triển khai trong Ngày Môi trường thế giới 5/6/2025, nhằm nhấn mạnh tính cấp bách toàn cầu trong giải quyết khủng hoảng rác thải nhựa. Đây là lần thứ hai trong 3 năm qua Liên hợp quốc chọn chủ đề này, cho thấy sự ưu tiên cao trong việc chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hợp tác quốc tế.

Theo Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP), mỗi năm thế giới sản xuất khoảng 430 triệu tấn nhựa, trong đó hơn 2/3 là nhựa dùng một lần. Tại Việt Nam, lượng rác thải nhựa phát sinh ước tính 1,8 triệu tấn mỗi năm, song chỉ khoảng 27% được tái chế. Phần lớn còn lại bị chôn lấp hoặc đốt bỏ, gây tổn hại nghiêm trọng tới môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Hưởng ứng lời kêu gọi hành động vì môi trường, mới đây, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành văn bản về tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (5/6) và Tháng hành động vì môi trường năm 2025 với chiến dịch toàn quốc “Chung tay giảm thiểu rác thải nhựa - Lan tỏa lối sống xanh”.

Nhiều hoạt động bảo vệ môi trường được triển khai dịp Ngày Môi trường thế giới 5/6.

Dự kiến, tại lễ phát động ngày 5/6 sẽ diễn ra các hoạt động trọng tâm, như: Tổ chức lễ mít tinh, diễn đàn cộng đồng, ngày “Không nhựa sử dụng một lần”, thu gom và phân loại rác tại nguồn, triển lãm sản phẩm tái chế và mô hình kinh tế tuần hoàn, phát động phong trào “Không nhựa” tại trường học, siêu thị, chợ, cơ quan công sở, ra quân đồng loạt thực hiện vệ sinh môi trường, thu gom và phân loại rác thải nhựa tại nguồn ở đô thị, nông thôn, khu dân cư…

Nhân dịp này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đề nghị các địa phương đẩy mạnh truyền thông đa phương tiện, đổi mới công tác phổ biến chính sách bảo vệ môi trường, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ tái chế hiện đại và sản xuất sản phẩm thân thiện môi trường. Trong đó, lấy truyền thông chính sách làm đòn bẩy thúc đẩy thực thi pháp luật, thay đổi hành vi và tạo chuyển biến rõ nét trong kiểm soát ô nhiễm môi trường, nhất là ô nhiễm do rác thải nhựa.

Thông điệp trọng tâm của chiến dịch năm 2025 là: “Hành động hôm nay, sống xanh mai sau - Giảm nhựa, giữ biển, giữ tương lai”. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị các cơ quan căn cứ điều kiện thực tế, tổ chức các hoạt động thiết thực hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Tháng hành động vì môi trường năm 2025. Mỗi cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp được kêu gọi trở thành chiến binh xanh vì một Việt Nam không rác thải nhựa.

Năm 2024, với chủ đề "Phục hồi đất, chống hạn hán và sa mạc hoá", Ngày Môi trường thế giới năm 2024 kêu gọi các quốc gia trên toàn cầu cùng chung tay hướng tới những mục tiêu phục hồi đất đai, chống sa mạc hóa và khả năng chống hạn, làm chậm quá trình biến đổi khí hậu, bảo vệ tự nhiên, tăng cường sinh kế và an ninh lương thực cho hàng tỷ người trên toàn thế giới.

Hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới năm 2024, Bộ Tài nguyên và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đề nghị các Bộ, ban ngành, đoàn thể Trung ương, địa phương tiếp tục triển khai Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật về tăng cường các hoạt động quản lý chất lượng môi trường đất…

Xây dựng cơ chế chính sách, tăng cường đào tạo nguồn nhân lực, cơ sở vật chất kỹ thuật, cơ sở nghiên cứu phòng chống sa mạc hóa; điều tra đánh giá thực trạng hoang mạc hóa, xây dựng cơ sở dữ liệu về sa mạc hóa, xây dựng bản đồ hạn hán cho các khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp; tổ chức các hoạt động chuyển giao công nghệ và những kết quả về hợp tác quốc tế, hợp tác khu vực, trong đó có sáng kiến về giảm phát thải thông qua các nỗ lực hạn chế mất rừng và suy thoái rừng, sáng kiến về chi trả dịch vụ môi trường rừng...

Các địa phương cần tập trung rà soát, phân loại, theo dõi diễn biến chất lượng môi trường đất; điều tra, đánh giá khu vực đất bị ô nhiễm, có nguy cơ ô nhiễm đảm bảo các khu vực này phải được khoanh vùng; xây dựng và thực hiện kế hoạch xử lý, cải tạo và phục hồi môi trường đất bị ô nhiễm theo quy định; có biện pháp ngăn chặn, giảm thiểu tối đa quá trình sa mạc hóa, hạn hán trên địa bàn.

Tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, các ngành, các địa phương và tạo điều kiện cho người dân địa phương tham gia tiếp cận với các thông tin và kỹ thuật phòng tránh khô hạn và hoang mạc. Tăng cường bổ sung nguồn kinh phí, nguồn nhân lực, các phương tiện dự báo thời tiết, khí tượng thuỷ văn của Trung ương và địa phương trong việc chống sa mạc hóa và hạn hán.

Đẩy mạnh các hoạt động bảo vệ và phát triển rừng, sử dụng hiệu quả tài nguyên đất, phát triển sinh kế cho người dân ở những vùng có nguy cơ hoặc bị sa mạc hóa. Bên cạnh đó, các địa phương nghiên cứu và áp dụng những giải pháp tiên tiến nhằm sử dụng hiệu quả nguồn nước và bảo vệ bề mặt của đất.

Đặc biệt, các cấp chính quyền cần nâng cao nhận thức, coi nội dung phục hồi đất, chống hạn hán và sa mạc hóa là một phần không thể tách rời của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, là nhiệm vụ quan trọng của quá trình phát triển bền vững gắn chặt với các chương trình dự án, sáng kiến có liên quan tới biến đổi khí hậu, giảm nhẹ thiên tai và phát triển sinh kế.

Các địa phương cũng cần kiểm soát chặt chẽ các nguồn thải từ hoạt động xây dựng, công nghiệp, nông nghiệp (đặc biệt là hoạt động chăn nuôi và canh tác nông nghiệp) và quy định về phân loại rác thải tại nguồn (theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường) đảm bảo chất thải phát sinh phải được xử lý đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường và quy chuẩn kỹ thuật môi trường quốc gia về chất thải tương ứng trước khi thải ra môi trường…/.

PHẠM DUNG