Chủ động trữ nước ngọt, sử dụng tiết kiệm nước

TMO - Tình trạng hạn, mặn đã có tác động rất lớn đối với đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân Bạc Liêu. Do đó, để chủ động phòng chống và sử dụng nước có hiệu quả, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bạc Liêu đã gửi thông báo đến các, xã phường, thị trấn và người dân sử dụng nước trên địa bàn tỉnh về việc dự trữ nước sinh hoạt, tiết kiệm nước nhất là trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025.

Tình trạng thiếu nước sạch trong sinh hoạt cũng như trong sản xuất từ lâu đã trở thành nỗi lo thường trực của người dân Bạc Liêu. Năm 2025 được dự báo hạn hán, xâm nhập mặn sẽ xuất hiện với những đợt nắng nóng kéo dài nhưng không gay gắt như những năm trước đó.

Tuy mới bước vào mùa khô nhưng theo nhiều người dân phản ánh, nước bơm từ các giếng khoan đã bắt đầu ít hơn, khiến việc sử dụng nguồn nước trong sinh hoạt, tưới tiêu trong trồng trọt gặp nhiều khó khăn.

Trước tình trạng trạng, Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bạc Liêu cho biết, đơn vị này đã thông báo tình hình thiếu nước sinh hoạt có khả năng xảy ra trong mùa khô năm 2025. Lãnh đạo Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bạc Liêu cho hay, do nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt của khách hàng tăng đột biến, đặc biệt vào những ngày tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025, điều này khiến các hệ thống cấp nước có thế bị quá tải.

Bên cạnh đó có thể thiếu hụt công suất vào giờ cao điểm (hoặc có sự cố hư hỏng), dẫn đến tình trạng nước yếu, thiếu nước hoặc xảy ra hư hỏng trên mạng lưới đường ống cấp nước. Do đó, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bạc Liêu khuyến cáo người dân sử dụng nước tiết kiệm tránh lãng phí để đảm bảo đủ nước sinh hoạt trong mùa khô. Để đảm bảo duy trì việc cung cấp nước trước, trong và sau tết Nguyên đán được ổn định trong dịp tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bạc Liêu thông báo đến các cơ quan, đơn vị các xã, phường, thị trấn hỗ trợ thông tin cho nhân dân, các cơ quan, xí nghiệp, trường học, trạm y tế,... trên địa bàn kịp thời để có kế hoạch, biện pháp tích trữ nước vào các dụng cụ chứa nước có sẵn tại gia đình từ ngày 16/1/2025 đến sau Tết Nguyên đán.

Đồng thời sử dụng nước tiết kiệm tránh lãng phí để đảm bảo đủ nước sinh hoạt trong thời gian tới. Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bạc Liêu cũng khuyến người dân không có nhu cầu sử dụng nước hoặc có kế hoạch rời khỏi nhà trong thời gian dài đề nghị khóa van sau đồng hồ nước, nhằm tránh thất thoát và lãng phí nước sạch. Trong tình huống xảy ra mất nước nghiêm trọng, vui lòng thông tin phản hồi về đường dây nóng Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bạc Liêu.

Theo thông tin dự báo từ Ðài Khí tượng Thủy văn tỉnh Bạc Liêu, mùa khô năm 2024-2025 ít có khả năng xảy ra hạn hán, xâm nhập mặn gay gắt như mùa khô năm 2023-2024. Tuy nhiên, nguy cơ thiếu nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt của người dân ở một số nơi vẫn có thể xảy ra.

Bạc Liêu là một trong những tỉnh cuối nguồn nước ngọt nên ảnh hưởng xâm nhập mặn mùa khô năm 2024 - 2025 sẽ cao hơn mức trung bình nhiều năm. Đồng thời, Bạc Liêu là 10/13 tỉnh, thành có nguy cơ xâm nhập mặn cao. Độ mặn trên các sông Bạc Liêu, Gành Hào, các sông, kênh vùng chuyển đổi trong hệ thống Quản Lộ - Phụng Hiệp cao hơn 4g/lít. Các khu vực ảnh hưởng chính gồm các huyện: Hồng Dân, Phước Long, Hòa Bình, Vĩnh Lợi và thị xã Giá Rai.

Người dân cần trữ nước và sử dụng nước tiết kiệm trong dịp Tết Nguyên đán 2025. (Ảnh minh hoạ). 

Để chủ động ứng phó triều cường và xâm nhập mặn, bảo vệ sản xuất, tỉnh triển khai thực hiện nhiều giải pháp, trong đó ưu tiên tập trung đầu tư xây dựng công trình cống điều tiết nước, xây dựng ô đê bao khép kín kết hợp trạm bơm, nâng cấp mở rộng các cống hiện có khẩu độ nhỏ.

Cùng với đó, ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng, thực hiện lịch điều tiết nước linh hoạt, vận hành hệ thống các công trình thủy lợi kết hợp lịch thời vụ sản xuất thuộc 2 vùng Bắc và Nam Quốc lộ 1A trên địa bàn tỉnh. Các ngành, các cấp của tỉnh cũng đẩy mạnh tuyên truyền cho nông dân biết tình trạng thiếu nước ngọt, mặn xâm nhập để chủ động điều chỉnh lịch thời vụ, xuống giống vụ lúa sớm hơn nhằm "né" hạn mặn; đồng thời áp dụng biện pháp tiết kiệm nước trong sản xuất, sinh hoạt kết hợp với trữ nước…

Cụ thể, đối với vụ lúa Đông Xuân 2024 - 2025, Bạc Liêu dự kiến xuống giống 45.000 ha. Ngành Nông nghiệp tỉnh xây dựng kế hoạch tổ chức sản xuất và tăng cường các hoạt động khuyến cáo, hướng dẫn để nông dân và các địa phương chuẩn bị tốt cho vụ mùa.

Đồng thời tuyên truyền, vận động nông dân thực hiện giải pháp chủ động phòng tránh rủi ro và đẩy mạnh ứng dụng đồng bộ các tiến bộ khoa học - kỹ thuật để giảm chi phí, nâng cao năng suất, chất lượng và giá bán sản phẩm.

Ngành Nông nghiệp cũng khuyến cáo nông dân sử dụng giống cấp xác nhận trở lên, sử dụng cơ cấu giống lúa thơm, giống đặc sản như Ðài Thơm 8, Nàng Hoa 9, OM… và các giống lúa mới phù hợp với điều kiện địa phương, cho năng suất và chất lượng cao, chống chịu được một số dịch hại quan trọng. Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh cũng chủ động phối hợp với các tổ hợp tác, hợp tác xã vận hành tối đa các trạm bơm tập trung để tháo nước ra kênh lớn, tiến hành gieo sạ đồng loạt.

Đối với các vùng trũng, thấp, chưa có trạm bơm, các địa phương cũng chủ động khuyến cáo để nông dân có phương án bơm tát phù hợp, tránh tình trạng gieo sạ riêng lẻ dẫn đến việc bị chuột cắn phá và ngập úng cục bộ.

Là một trong những tỉnh cuối nguồn nước ngọt, hàng năm vào mùa khô, Bạc Liêu thường chịu nhiều tác động bất lợi của xâm nhập mặn. Để đảm bảo ứng phó với triều cường, xâm nhập mặn và chống ngập úng, tỉnh kiến nghị Trung ương đầu tư xây dựng các dự án như: Dự án xây dựng các cống dọc theo bờ Tây kênh Ngan Dừa - Cầu Sập (18 cống), huyện Vĩnh Lợi và huyện Phước Long, nguồn vốn dự kiến 300 tỉ đồng.

Dự án nâng cấp hệ thống các cống dọc theo Quốc lộ 1A (21 cống), thị xã Giá Rai, huyện Hòa Bình và huyện Vĩnh Lợi, nguồn vốn dự kiến 500 tỉ đồng. Mặt khác, đẩy nhanh tiến độ xây dựng Dự án hệ thống công trình điều tiết, bổ sung nước phục vụ nuôi trồng thủy sản vùng phía Nam Quốc lộ 1A, nhất là hạng mục xây dựng trạm bơm tại cống Cầu Sập…

Thời gian qua, khu vực ĐBSCL nói chung, tỉnh Bạc Liêu nói riêng đã đầu tư nhiều công trình ứng phó hạn hán, xâm nhập mặn song vẫn chưa khép kín. Trong khi nguồn lực đầu tư cho các công trình là rất lớn, vượt quá khả năng đầu tư của các địa phương. Do đó, cần có những giải pháp phi công trình để bảo vệ sản xuất cho nông dân.

Trước hết, cần tuyên truyền cho nông dân biết tình trạng thiếu nước ngọt, mặn xâm nhập để họ chủ động điều chỉnh lịch thời vụ, xuống giống vụ lúa đông xuân 2024 - 2025 sớm hơn nhằm né hạn mặn. Đồng thời áp dụng biện pháp tiết kiệm nước trong sản xuất, sinh hoạt kết hợp với trữ nước… Hạn hán, xâm nhập mặn khiến nguy cơ có thể xảy ra thiếu nước cấp cho người dân, nên người dân cần chủ động lập kế hoạch khai thác, sử dụng tài nguyên nước hợp lý nhất là trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới.

Thuỳ Chi