Chủ động phòng, chống hạn, mặn trong mùa khô

TMO - Để chủ động phòng ngừa, ứng phó hiệu quả tình hình khô hạn, xâm nhập mặn mùa khô 2022 - 2023; đảm bảo nguồn nước ngọt cho vụ lúa đông - xuân, hè thu 2023 và nước sinh hoạt cho người dân vùng bị ảnh hưởng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Trà Vinh đang triển khai Kế hoạch phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, Sở NN&PTNT tỉnh rà soát tình hình, đánh giá khả năng tác động của hạn hán, thiếu nước xâm nhập mặn trong mùa khô 2022-2023 đến lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và nước sinh hoạt của nhân dân. Qua đó, chủ động triển khai các giải pháp phòng chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn phù hợp, có hiệu quả, đảm bảo an toàn nguồn nước sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp, giảm mức thấp nhất thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn, ổn định sản xuất và đời sống của người dân.

Cụ thể, Sở NN&PTNT chỉ đạo Chi cục Thủy lợi phối hợp với Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh, Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam, Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Trà Vinh theo dõi chặt chẽ tình hình khí tượng thủy văn và diễn biến hạn, mặn; tăng cường khảo sát, đánh giá tình hình xâm nhập mặn trên các tuyến kênh rạch chính, kịp thời thông báo cho các ngành, địa phương và nhân dân biết nhằm chủ động ứng phó trong sinh hoạt và sản xuất. Đồng thời, đôn đốc các địa phương trục vớt lục bình, nạo vét hệ thống kênh nội đồng để khơi thông dòng chảy và trữ nước. Đồng thời, theo dõi, kiểm tra, tổng hợp tình hình thực hiện báo cáo Sở NN&PTNT theo định kỳ hàng tháng, kết quả thực hiện công tác phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn trong mùa khô 2022-2023.

Hệ thống cống Bông Bót nằm trên địa bàn huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh phát huy hiệu quả trong ngăn mặn, trữ ngọt tại địa phương  

Công ty TNHH MTV Quản lý khai thác công trình thủy lợi Trà Vinh phối hợp các địa phương xây dựng kế hoạch vận hành các cống đầu mối trên địa bàn phục vụ sản xuất vụ lúa đông - xuân (2022-2023) và hè thu năm 2023; tăng cường quan trắc nguồn nước trên các kênh rạch chính, tại vị trí các cống đầu mối và trong nội đồng, tiến hành đóng các cống đầu mối khi độ mặn từ 1‰ trở lên; tranh thủ mở cửa cống lấy nước khi độ mặn giảm dưới 01‰, đảm bảo mực nước ngọt trong nội đồng đạt cao trình tối thiểu 0,5m.

Phối hợp với các địa phương huy động lực lượng giải tỏa các vật cản trên kênh, rạch, triển khai trục vớt lục bình, khơi thông dòng chảy thông thoáng, đủ điều kiện dẫn nước tưới từ công trình đến hệ thống kênh dẫn. Bên cạnh đó, đơn vị cần đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình thủy lợi (sửa chữa cống, bọng, nạo vét kênh cấp II) đảm bảo tích trữ, điều tiết và cung cấp nước. Rà soát, kiểm tra sửa chữa các cống đầu mối để đảm bảo quá trình vận hành không xảy ra sự cố, hạn chế tối đa tình trạng rò rỉ, thất thoát nước và trữ nước.

Sở NN&PTNT thôn tỉnh Trà Vinh chỉ đạo Trung tâm Khuyến nông, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Chi cục Chăn nuôi và Thú y, Chi cục Thủy sản triển khai các giải pháp trong ngành sản xuất. Cụ thể, đối với lĩnh vực trồng trọt, kiểm tra, rà soát, điều chỉnh cơ cấu cây trồng và lịch thời vụ sản xuất cho phù hợp. Cùng đó, khuyến cáo người dân xuống giống theo đúng lịch thời vụ, phù hợp với khả năng đáp ứng nguồn nước của từng vùng; sử dụng các giống thích nghi với điều kiện hạn mặn.

Ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật về canh tác, chăm sóc cây trồng trong điều kiện thiếu nước ngọt; tưới tự động, tưới nhỏ giọt, phun sương, tưới ướt khô xen kẽ... để tiết kiệm nước. Ngoài ra, ngành chuyên môn khuyến cáo mức độ chịu mặn của một số loại cây trồng phổ biến để người dân biết và lấy nước tưới cho phù hợp; kiên quyết không để người dân sản xuất tự phát, không theo quy hoạch, ở những khu vực có nguy cơ thiếu nước tưới.

Đối với cây màu nông dân chỉ xuống giống ở những vùng canh tác truyền thống và chủ động được nguồn nước ngọt để tưới. Với cây ăn trái và cây lâu năm, các đơn vị rà soát, khoanh vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi xâm nhập mặn, cân đối nguồn nước cần thiết trong thời gian bị ảnh hưởng xâm nhập mặn để chủ động tích trữ nước ngọt tưới cho cây trồng. Đơn vị chuyên môn thường xuyên kiểm tra, kịp thời xử lý khi phát sinh dịch bệnh trên cây trồng trong mùa khô. 

Ngành nông nghiệp khuyến khích người dân nhân rộng mô hình tưới nước tiên tiến, tiết kiệm. Ảnh: N. Hiếu   

Ở lĩnh vực chăn nuôi, các đơn vị hướng dẫn người dân dự trữ thức ăn, nước uống cho đàn vật nuôi; thực hiện các biện pháp vệ sinh tiêu độc, sát trùng chuồng trại, phòng ngừa các loại dịch bệnh thường xảy ra đối với gia súc, gia cầm trong mùa khô; thường xuyên kiểm tra, kiểm soát, phát hiện kịp thời các ổ dịch để có biện pháp ứng phó, ngăn chặn.

Hướng dẫn người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn như: Cải tạo hệ thống chuồng trại đảm bảo thoáng mát, hệ thống thông gió, phun sương trên mái chuồng hoặc trồng cây cải tạo bóng mát nhằm giảm bớt nhiệt độ chuồng. Thường xuyên theo dõi lịch đóng mở cống thủy lợi lấy nước ngọt, đo kiểm tra độ mặn qua đó lên kế hoạch trữ nước ngọt hợp lý để cung cấp nước uống cho vật nuôi trong thời gian hạn, mặn xảy ra.

Đối với lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, các đơn vị hướng dẫn người dân biện pháp phòng, chống, ứng phó hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn trong lĩnh vực thủy sản, theo dõi tình hình biến động của thời tiết và môi trường nước như nhiệt độ, độ mặn, pH... để hướng dẫn, khuyến cáo người dân bố trí loại con nuôi và thời vụ nuôi phù hợp.

Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn xây dựng kế hoạch cấp nước cụ thể nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của nhân dân trong mùa khô hạn, đảm bảo về số lượng và chất lượng nguồn nước để phục vụ Nhân dân. Tăng cường công tác kiểm tra, duy tu bảo dưỡng, sửa chữa, nâng cấp các hệ thống cấp nước tại các nhà máy nước, chuẩn bị đầy đủ vật tư dự phòng để kịp thời khắc phục những hư hỏng trên các tuyến ống, đảm bảo vận hành liên tục các nhà máy cung cấp nước sạch cho người dân.

Bên cạnh đó, đẩy nhanh tiến độ thi công các trạm cấp nước sinh hoạt tập trung (trạm mở rộng, trạm xây dựng mới) theo dự án đã được phê duyệt. Nạo vét các ao chứa nước thô, nhằm tăng lượng dự trữ nước ngọt và thường xuyên đo kiểm tra độ mặn tại các công trình cấp nước tập trung sử dụng nước mặt để có kế hoạch lấy nước hợp lý phục vụ cho công tác vận hành, khai thác, cung cấp nước cho người dân. Sở NN&PTNT đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường theo dõi, chỉ đạo công tác chuẩn bị phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô 2022-2023. 

Lê Tân