Cân nhắc xây dựng cơ chế ưu đãi làm cơ sở thu hồi tối đa khoáng sản

TMO – Một trong những nhiệm vụ đặt ra trong Nghị quyết 10-NQ/TW là ưu tiên thu hồi tối đa khoáng sản chính, khoáng sản đi kèm. Thực tế, công nghệ sản xuất hiện đại, tiên tiến hiện nay cho phép việc thu hồi thêm các khoáng sản đi kèm trong quá trình khai thác, chế biến khoáng sản.

Kế hoạch thực hiện Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã nhấn mạnh đến việc nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ để thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản nhằm thu hồi tối đa khoáng sản chính, khoáng sản đi kèm và khoáng sản có chất lượng thấp. Kế hoạch cũng nhấn mạnh việc đầu tư đổi mới công nghệ, sử dụng thiết bị tiên tiến, hiện đại trong thăm dò, khai thác và chế biến khoáng sản nhằm sử dụng hiệu quả tài nguyên, tiết kiệm năng lượng, bảo đảm an toàn lao động và bảo vệ môi trường.

Không chỉ trong Kế hoạch trên, trong Dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản cũng có một số quy định nhằm thu hồi tối đa khoáng sản và bảo vệ môi trường trong thăm dò, khai thác và chế biến khoáng sản. Theo đó, trong quá trình xây dựng Dự thảo Luật, Bộ Tài nguyên và Môi trường xác định, một trong những nguyên tắc của hoạt động khoáng sản là khai thác khoáng sản phải lấy hiệu quả kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường làm tiêu chuẩn cơ bản để quyết định đầu tư; áp dụng công nghệ khai thác tiên tiến, phù hợp với quy mô, đặc điểm từng mỏ, loại khoáng sản để thu hồi tối đa khoáng sản.

(Ảnh minh họa)

Liên quan đến quy định về bảo vệ tài nguyên địa chất, khoáng sản chưa khai thác, Dự thảo Luật cũng có quy định về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản, trong đó có đề cập đến thu hồi tối đa khoáng sản. Cụ thể, tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản khi khai thác khoáng sản phải ưu tiên áp dụng công nghệ tiên tiến, phù hợp với quy mô, đặc điểm từng mỏ, loại khoáng sản để thu hồi tối đa các loại khoáng sản được phép khai thác; nếu phát hiện khoáng sản mới phải báo cáo ngay cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép.

Một số ý kiến cho rằng, để đảm bảo việc khai thác, tận dụng triệt để, không gây lãng phí tài nguyên có giá trị, cơ quan chức năng cân nhắc xây dựng cơ chế ưu đãi để các doanh nghiệp có cơ sở thu hồi tối đa khoáng sản có ích cũng như khoáng sản đi kèm, đồng thời đồng bộ hóa hệ thống quy định của Luật Địa chất và Khoáng sản với các quy định pháp luật chuyên ngành khác, ví dụ như pháp luật về môi trường, về thuế, phí áp dụng cho hoạt động khai thác khoáng sản, để tránh những bất cập, vướng mắc có thể phát sinh trong quá trình thực thi. Trong đó, có thể cân nhắc một số nội dung sau: không thu tiền cấp quyền khoáng sản với khoáng sản đi kèm (trừ trường hợp đã có cơ sở để xác định rõ trữ lượng cần thu hồi); các loại thuế, phí đối với khoáng sản đi kèm sẽ được tính trên cơ sở khối lượng khoáng sản đi kèm là thành phẩm cuối cùng đã thu hồi được; mức phí bảo vệ môi trường với khoáng sản đi kèm được tính như trường hợp khai thác tận thu khoáng sản.

PHẠM DUNG