Bảo vệ, nâng cao năng lực trữ nước, chất lượng nước hồ Cấm Sơn

TMO - Để bảo vệ an toàn công trình, ổn định nguồn nước và chất lượng nước của hồ Cấm Sơn, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường công tác kiểm tra việc bảo vệ, vận hành, điều tiết hồ chứa nước Cấm Sơn.

Hồ Cấm Sơn nằm trên địa bàn 04 xã của huyện Lục Ngạn (tỉnh Bắc Giang) và 02 xã, thị trấn của huyện Hữu Lũng, Chi Lăng (tỉnh Lạng Sơn). Với diện tích bề mặt hơn 26 km2, hồ thủy lợi Cấm Sơn có dung tích gần 250 triệu m3. Hồ cung cấp nước tưới cho 24.100 ha diện tích canh tác của tỉnh Bắc Giang, cấp nước tưới tạo nguồn cho một phần diện tích canh tác của huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn; cấp nước sinh hoạt, kết hợp phát điện, điều hòa phân phối nước, phòng lũ và cắt lũ cho vùng hạ du.

Để bảo vệ an toàn công trình, ổn định nguồn nước và chất lượng nước của hồ Cấm Sơn, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường công tác kiểm tra việc bảo vệ, vận hành, điều tiết hồ chứa nước Cấm Sơn theo đúng quy trình vận hành điều tiết được Bộ trưởng Bộ NN&PTNT phê duyệt tại Quyết định số 797/QĐ-BNNTCTL ngày 26/02/2021 và phương án bảo vệ đập, hồ chứa nước Cấm Sơn đã được UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt tại Quyết định số 1234/QĐ-UBND ngày 08/12/2022, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả.

UBND tỉnh yêu cầu các đơn vị triển khai giải pháp nhằm bảo vệ an toàn công trình, ổn định nguồn nước và chất lượng nước của hồ Cấm Sơn. 

Phối hợp với UBND huyện Lục Ngạn triển khai Kế hoạch chuyển đổi rừng sản xuất sang rừng phòng hộ tại 04 xã vùng lòng hồ Cấm Sơn, xây dựng đề án di dời các hộ dân vùng lòng hồ giai đoạn 2023 - 2025 bảo vệ công trình và quản lý chất lượng nước hồ Cấm Sơn.

Sở Tài Nguyên và Môi trường tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức của các tổ chức, cá nhân, người dân trong việc xả nước thải vào nguồn nước. Thực hiện các giải pháp kiểm soát, giám sát chặt chẽ nguồn thải, chất xả thải vào nguồn nước hồ Cấm Sơn. Điều tra, đánh giá, xác định dòng chảy tối thiểu trên các sông suối và rà soát đánh giá nguồn nước ngầm, tình trạng khai thác nước ngầm trong lưu vực hồ chứa Cấm Sơn. Theo dõi, quản lý việc khai thác sử dụng nguồn nước, việc chấp hành các quy định của pháp luật về tài nguyên nước; hướng dẫn, kiểm tra việc lập, quản lý hành lang bảo vệ nguồn nước. Chủ trì, phối hợp các cơ quan chức năng tổ chức kiểm tra và xử lý các vi phạm hành lang bảo vệ nguồn nước, các quy định trong công tác quản lý, bảo vệ, khai thác, sử dụng tài nguyên nước và các vi phạm về xả thải gây ô nhiễm nguồn nước.

Công an tỉnh phối hợp với Công an tỉnh Lạng Sơn chỉ đạo Công an các huyện, xã thuộc lưu vực lòng hồ Cấm Sơn, tăng cường kiểm tra, phát hiện, xử lý đối với các trường hợp vi phạm theo thẩm quyền, bảo đảm an toàn đập, hồ chứa nước, tham gia hỗ trợ, cứu hộ trong trường hợp ứng phó thiên tai, sự cố nguồn nước. Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lạng Sơn, Trung đoàn 141 tham gia hỗ trợ, cứu hộ trong trường hợp ứng phó thiên tai, sự cố nguồn nước và an toàn đập, hồ chứa nước Cấm Sơn. UBND huyện Lục Ngạn tăng cường công tác tuyên truyền, quản lý, kiểm tra chặt chẽ các hình thức du dịch, tổ chức hoạt động đưa đón khách du lịch tự phát tại khu vực lòng hồ Cấm Sơn.

Chỉ đạo UBND các xã khu vực lòng hồ thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước trên địa bàn, tuyên truyền, vận động người dân không vi phạm phạm vi bảo vệ công trình, xả rác thải xuống lòng hồ, đồng thời chủ động bố trí các điểm thu gom và xử lý rác thải tập trung trong các khu dân cư, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm phạm vi bảo vệ công trình. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan xây dựng Kế hoạch chuyển đổi rừng sản xuất sang rừng phòng hộ tại 04 xã vùng lòng hồ Cấm Sơn, xây dựng đề án di dời các hộ dân vùng lòng hồ giai đoạn 2023 - 2025. Quản lý chặt chẽ các hoạt động xây dựng, các cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ trong phạm vi bảo vệ công trình, không xả rác thải, nước thải vào lưu vực lòng hồ chứa nước.

Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bắc Sông Thương tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát an toàn đập và khu vực vùng lòng hồ, phát hiện sớm, ngăn chặn, phối hợp chặt chẽ và kiến nghị với chính quyền các địa phương xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm phạm vi bảo vệ công trình từ khi mới phát sinh. Quản lý chặt chẽ người và phương tiện ra vào khu vực đầu mối công trình và vùng lòng hồ, các hình thức du lịch tự phát.

Chủ động bố trí và đề xuất kinh phí triển khai thực hiện lắp đặt và vận hành hệ thống quan trắc, giám sát vận hành đập, hồ chứa nước theo quy định. Xây dựng quy chế phối hợp với UBND huyện Chi Lăng, Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn, Ban Quản lý rừng phòng hộ Cấm Sơn và UBND huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang trong việc bảo vệ công trình và đảm bảo chất lượng nguồn nước hồ Cấm Sơn.

UBND tỉnh Bắc Giang đã phê duyệt phương án bảo vệ đập, hồ chứa nước Cấm Sơn nhằm đảm bảo an ninh, an toàn khu vực. Ảnh: NK. 

Trước đó, UBND tỉnh Bắc Giang vừa ban hành Quyết định số 1234/QĐ-UBND phê duyệt phương án bảo vệ đập, hồ chứa nước Cấm Sơn. Mục đích của phương án này là chủ động đề ra các phương án phòng ngừa, kịp thời phát hiện, đấu tranh ngăn chặn hành vi xâm hại, bảo vệ tuyệt đối an toàn đập, hồ chứa nước và phạm vi vùng phụ cận công trình nhằm phục vụ sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội, góp phần đảm bảo an ninh, an toàn khu vực.

Theo đó, khu vực bảo vệ đập, hồ chứa nước Cấm Sơn bao gồm: Khu vực lòng hồ và vùng phụ cận; khu công trình đầu mối gồm toàn bộ các hạng mục chính như đập đất, tràn xả lũ, cống lấy nước và toàn bộ các hệ thống, công trình phụ trợ; khu vực lòng hồ có độ cao trình + 66,5 m trở xuống và phần hành lang bảo vệ nguồn nước từ cao trình + 66,5 m trở lên đến cao trình + 70,5 m;… Khu công trình đầu mối phải được bảo vệ 24/24 giờ nhằm phòng, chống, loại bỏ sớm các mối nguy hiểm công bằng đường bộ, đường thủy, đường không hoặc các hình thức chống phá khác đe dọa đến hoạt động khai thác, vận hành, an toàn các hạng mục của công trình.

Đối với khu vực lòng hồ và vùng phụ cận phải thường xuyên tuần tra, kiểm tra để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi làm ô nhiễm, suy thoái, cạn kiệt nguồn nước, các hành vi phá hoại khác và phòng, chống nứt, sạt lở đất bờ hồ. Đồng thời, trồng và bảo vệ rừng để chống sạt lở đất bờ hồ đảm bảo an toàn công trình, tạo cảnh quan, môi trường sinh thái. Đối với khu vực bảo vệ đập, hồ chứa nước cấm các loại phương tiện giao thông có tải trọng lớn lưu thông trong phạm vi bảo vệ công trình. Tuyệt đối cấm các loại phương tiện giao thông cơ giới lưu hành trên mặt đập, trừ trường hợp các xe có công lệnh; xe kiểm tra công tác phòng, chống thiên tai; xe ứng cứu xử lý sự cố công trình; xe cấp cứu; xe cứu hỏa.

Xây dựng, lắp đặt cổng ra vào để ngăn các phương tiện đi vào khu vực công trình đầu mối, bố trí lực lượng bảo vệ trực 24/24 giờ. Lắp đặt hệ thống biển báo để thông báo việc cấm các phương tiện đi vào khu vực công trình đầu mối. Lắp đặt hệ thống camera giám sát quản lý; khi phát hiện các phương tiện bị cấm cố tình lưu thông vào công trình, lực lượng bảo vệ kịp thời có hình thức  ngăn chặn, đồng thời phối hợp với công an xã Hoà Lạc lập biên bản xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật (nếu cố tình).

Nguyễn Nga