Bắc Kạn đẩy mạnh bảo vệ môi trường trong phát triển kinh tế

TMO - UBND tỉnh Bắc Kạn xác định tiếp tục phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường, chọn lọc các dự án đầu tư thân thiện với môi trường, thúc đẩy xây dựng hệ sinh thái kinh doanh thân thiện với môi trường, góp phần thu hút các nhà đầu tư có ý thức bảo vệ môi trường và các dự án xanh, chất lượng cho tỉnh.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã công bố Chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI) trong Báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2022, theo kết quả này, Bắc Kạn xếp hạng thứ 7 trong toàn quốc, đây là động lực để Bắc Kạn tiếp tục phát triển kinh tế theo hướng xanh, bền vững. Đây là bộ chỉ số đánh giá và xếp hạng địa phương thân thiện với môi trường dưới góc nhìn từ thực tiễn kinh doanh của các doanh nghiệp.

Với tổng số 16.48 điểm, tỉnh Bắc Kạn được xếp hạng 7 trên toàn quốc về Chỉ số xanh cấp tỉnh, đứng thứ 2 trong khu vực miền núi phía Bắc. Cụ thể, 4 chỉ số thành phần của PGI được đánh giá bao gồm: Chỉ số giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, Bắc Kạn đạt 3,68 điểm, xếp thứ 20; Chỉ số đảm bảo các tiêu chuẩn môi trường tối thiểu, Bắc Kạn đạt 5,79 điểm, xếp thứ 5; Chỉ số thúc đẩy thực hành xanh, đạt 5,09 điểm, xếp thứ 3; chỉ số Chính sách và dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp trong bảo vệ môi trường, đạt 1,91 điểm, xếp thứ 36. 

Để tiếp tục nâng cao vị trí xếp hạng chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI), địa phương này đặt mục tiêu phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường, cung cấp thông tin kịp thời hỗ trợ chính quyền trong hoạch định chính sách, chọn lọc được các dự án đầu tư thân thiện với môi trường, thúc đẩy xây dựng hệ sinh thái kinh doanh thân thiện với môi trường, góp phần thu hút các nhà đầu tư có ý thức bảo vệ môi trường và các dự án xanh, chất lượng cho tỉnh. Duy trì vị trí xếp hạng chỉ số Xanh cấp tỉnh  của tỉnh trong 10 tỉnh có chỉ số diểm PGI cao nhất cả nước.

Tỉnh Bắc Kạn triển khai các chính sách ưu tiên đầu tư và ưu đãi cho các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp có áp dụng công nghệ hiện đại, xử lý ô nhiễm môi trường... nhằm thúc đẩy kinh tế bền vững. Ảnh: TS. 

Theo đó, đối với mục tiêu xanh hóa các ngành kinh tế, Bắc Kạn hướng tới chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng xanh hóa các ngành kinh tế, áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn thông qua khai thác và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và năng lượng dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ, ứng dụng công nghệ số và chuyển đổi số, phát triển kết cấu hạ tầng bền vững để nâng cao Chất lượng tăng trưởng, phát huy lợi thế cạnh tranh và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Với mục tiêu xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững, địa phương này sẽ xây dựng lối sống xanh kết hợp với nếp sống đẹp truyền thống để tạo nên đời sống chất lượng cao hòa hợp với thiên nhiên. Thực hiện đô thị hóa, xây dựng nông thôn mới đảm bảo các mục tiêu tăng trưởng xanh, bền vững; tạo lập văn hóa tiêu dùng bền vững trong bối cảnh hội nhập với thế giới. Xanh hóa quá trình chuyển đổi trên nguyên tắc bình đẳng, bao trùm, nâng cao năng lực chống chịu: Nâng cao chất lượng cuộc sống và khả năng chống chịu của người dân với biến đổi khí hậu, đảm bảo bình đẳng về điều kiện, cơ hội phát huy năng lực và thụ hưởng thành quả của sự phát triển. Mục tiêu cụ thể năm 2023 đối với các chỉ số: 70 % nước thải đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường; 65% chất thải rắn sinh hoạt được phân loại tại nguồn; Tỷ lệ chi ngân sách cho hoạt động sự nghiệp bảo vệ môi trường đạt 1% tổng chi ngân sách của tỉnh.

Để thực hiện mục tiêu trên, Bắc Kạn tập trung vào các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu thông qua việc xây dựng hệ thống dự trữ, các công trình đập trữ nước, hồ chứa nhằm cân bằng nguồn nước trong mùa mưa và mùa khô. Có chế độ quan trắc và kiểm tra thường xuyên đối với chất lượng nguồn nước ao, hồ, sông, suối; kiểm tra nghiêm nghặt việc thu gom, xử lý và xả nước thải của các cơ sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ. Tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân trong sử dụng nước và tiết kiệm nước. Bắc Kạn tập trung vào phát triển các vùng nông nghiệp công nghệ cao, ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, hạn chế sự phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên, tiết kiệm tài nguyên đất, nước.

Một nhiệm vụ quan trọng được lưu tâm đó là tăng cường công tác giám sát và quản lý môi trường; đầu tư trạm quan trắc tự động chất lượng môi trường không khí thành phố Bắc Kạn. Cùng với đó là xây dựng hệ thống thoát nước và xử lý nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp đạt quy chuẩn trước khi xả vào nguồn tiếp nhận. Việc xử lý nước thải công nghiệp phải được kiểm soát chặt chẽ, tuyệt đối không để xảy ra sự cố làm ảnh hưởng đến môi trường.

Về thúc đẩy thực hành xanh, Bắc Kạn tăng cường công tác quản lý buôn bán hóa chất bảo vệ thực vật và kiểm định vệ sinh an toàn thực phẩm, đồng thời hướng dẫn người dân sử dụng hóa chất đúng quy cách, liều lượng, khuyến cáo sử dụng các biện pháp phòng trừ dịch hại tổng hợp, hạn chế sử dụng hóa chất trong sản xuất. Vận động người dân có ý thức thu gom bao bì hóa chất sau khi sử dụng tập trung đưa đi xử lý. Tăng cường sự tham gia của doanh nghiệp trong xây dựng, hoàn thiện pháp luật và thực thi pháp luật về môi trường.

Bắc Kạn cũng triển khai đầy đủ các chính sách ưu tiên đầu tư và ưu đãi cho các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp có áp dụng công nghệ hiện đại, sử dụng năng lượng sạch, có biện pháp xử lý ô nhiễm môi trường hiệu quả và sử dụng lao động địa phương. Tạo thuận lợi trong tiếp cận thông tin về chính sách, pháp luật về môi trường, phát triển bền vững. Xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật về tăng trưởng xanh, khuyến khích, ưu đãi doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ cao, công nghệ sạch. Tiếp tục xây dựng, đa dạng hóa hơn nữa các chính sách để ưu đãi các doanh nghiệp đầu tư theo hướng sử dụng công nghệ cao, công nghệ sạch, ít tiêu hao năng lượng, tài nguyên, phát thải thấp, thân thiện với môi trường. Đồng thời, xây dựng các bộ tiêu chí để sàng lọc, lựa chọn, đánh giá các dự án đầu tư sử dụng công nghệ cao, công nghệ thân thiện với môi trường…

Bắc Kạn khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp xanh, sạch, nông nghiệp công nghệ cao. 

Theo báo cáo đánh giá của Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Kạn, trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn không có phát sinh mới các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Tổng chất thải rắn sinh hoạt thông thường phát sinh trên địa bàn tỉnh khoảng 163 tấn/ngày; tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt đô thị được thu gom, xử lý là 107 tấn/ngày (đạt 65,6%) đảm bảo chỉ tiêu đề ra. Bên cạnh đó, chất lượng môi trường không khí trên địa bàn tỉnh tốt, cường độ tiếng ồn và giới hạn các thông số cơ bản trong không khí xung quanh (CO, NO2, SO2, bụi TSP) tại các vị trí quan trắc hằng năm đều cho kết quả thấp hơn giá trị cho phép theo Quy chuẩn Việt Nam.

Trên địa bàn tỉnh không có điểm nóng về ô nhiễm không khí. Công tác bảo vệ môi trường tại khu công nghiệp cũng được tỉnh đặc biệt quan tâm. Ban Quản lý các Khu Công nghiệp tỉnh cho biết, hiện tỉnh có 08/08 dự án đi vào hoạt động đã thực hiện cam kết bảo vệ môi trường, đánh giá tác động môi trường. Bên cạnh đó, việc duy trì hồ sơ, thủ tục công tác bảo vệ môi trường cũng được thực hiện tương đối đầy đủ với 05/08 dự án thực hiện quan trắc môi trường định kỳ có kết quả phù hợp với cam kết bảo vệ môi trường, đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt.

Tuy nhiên, theo đánh giá thực tế cho thấy, môi trường tại các khu công nghiệp luôn có mức độ ảnh hưởng cao so với các khu vực khác là do trong quá trình sản xuất phải tiêu hao nguyên liệu, nhiên liệu và phát sinh chất thải như nước thải, rác thải, khí thải... ra môi trường. Bên cạnh những kết quả đã thực hiện được, thì bảo vệ môi trường vẫn còn một số tồn tại về công tác ở các dự án hoạt động sản xuất trong KCN Thanh Bình như nước thải, chất thải rắn, tiếng ồn, chất thải nguy hại, chất thải xây dựng.

Qua giám sát thực tế của Ban Quản lý, lượng nước thải sản xuất tại các dự án chế biến gỗ đều có phát sinh nhưng lưu lượng ít, chủ yếu từ quá trình vệ sinh dụng cụ, thiết bị và nước sinh hoạt của công nhân. Đối với khí thải tại KCN vấn đề cần quan tâm là công tác xử lý khói từ ống khói lò đốt nồi hơi, lượng khói đậm đặc nhất là thời gian nhóm lò. Các nhà máy sản xuất chế biến gỗ đã tận dụng gỗ vụn, ván hỏng có dính keo để làm nhiên liệu đốt, thực trạng này cần phải được quan tâm, điều chỉnh bởi trong gỗ vụn cắt cạnh chứa Ure formandehit, là thành phần hóa học độc hại, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động trực tiếp, thực tế đã kiểm chứng về tác động gây ung thư cho con người do Ure formandehit ở mức độ cao...

Thời gian tới, Ban Quản lý tăng cường chỉ đạo các đơn vị chủ động, thường xuyên tự rà soát, kiểm tra các công trình bảo vệ môi trường như khí thải, nước thải, chất thải rắn và chất thải nguy hại, đảm bảo khi có sự cố phải dừng hoạt động tại khu vực sản xuất liên quan trực tiếp, báo cáo ngay bằng văn bản gửi Ban Quản lý để kịp thời nắm bắt, theo dõi, giải quyết theo quy định.

Những năm qua, tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp thiết thực trong quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng gắn với cơ cấu nền kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh và phát triển bền vững; từng bước vừa khai thác, vừa sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên sẵn có của địa phương. Các cơ quan, đơn vị, địa phương đã bám sát Kế hoạch hành động tăng trưởng xanh của tỉnh giai đoạn 2018 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030 để triển khai thực hiện tốt mục tiêu chung là phát triển kinh tế nhanh và bền vững, trọng tâm hướng đến nền kinh tế cacbon thấp, giảm phát thải, tăng khả năng hấp thụ khí nhà kính, làm giàu vốn tự nhiên, sử dụng tiết kiệm và hiệu quả năng lượng, tài nguyên thiên nhiên.

Trong lĩnh vực nông nghiệp đã chọn ra được nhiều giống lúa, ngô mới có năng suất, chất lượng cao, phù hợp với điều kiện địa phương để đưa vào cơ cấu giống của tỉnh. Đồng thời khuyến khích người dân sử dụng các loại giống có nguồn gốc, kháng hoặc ít nhiễm sâu bệnh, giống lai có năng suất cao, áp dụng mô hình sản xuất hữu cơ để nâng cao hiệu quả trên đơn vị diện tích. Tỉnh cũng tập trung chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp xanh, sạch, nông nghiệp công nghệ cao. Nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã đã thực hiện sản xuất các loại nông sản theo mô hình nhà kính, nhà lưới, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp... 

Thu Hà