5 tỉnh được công nhận hoàn thành xây dựng nông thôn mới

TMO – Sau hơn 10 năm nỗ lực triển khai, đến nay trên cả nước có 5 tỉnh hoàn thành Chương trình xây dựng nông thôn mới và tiếp tục xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu.

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2010 – 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 04/6/2010. Theo đó, mục tiêu chung của Chương trình nhằm: Xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội từng bước hiện đại; cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ; gắn phát triển nông thôn với đô thị theo quy hoạch; xã hội nông thôn dân chủ, ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc; môi trường sinh thái được bảo vệ; an ninh trật tự được giữ vững; đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao.

(Ảnh minh họa)

Sau hơn 10 năm nỗ lực triển khai, hầu hết các vùng nông thôn có nhiều đổi thay, đời sống vật chất, tinh thần người dân không ngừng nâng cao, cải thiện. Đến nay trên cả nước có 5 tỉnh hoàn thành Chương trình xây dựng NTM, gồm (Nam Định, Đồng Nai, Hà Nam, Hưng Yên và Hải Dương).

Nam Định

Ngày 31/7/2019, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định công nhận tỉnh Nam Định hoàn thành Chương trình xây dựng NTM. Theo đó, tỉnh Nam Định có 100% số xã, thị trấn và 10/10 huyện, thành phố được công nhận đạt chuẩn NTM. Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất nông, lâm, thủy hải sản của tỉnh giai đoạn 2010 - 2018 đạt bình quân 3,1%/năm. Tổng giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy hải sản năm 2018 đạt 19.212 tỷ đồng, tăng 3,8% so với năm 2017. Giá trị sản phẩm bình quân trên 1ha đất trồng trọt và nuôi trồng thủy sản tăng từ 75,6 triệu đồng năm 2010 lên 129,5 triệu đồng năm 2015 và 145,2 triệu đồng năm 2018.

Cơ cấu nội ngành nông nghiệp chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng tỷ trọng chăn nuôi, thủy sản, giảm tỷ trọng trồng trọt. Sản xuất nông nghiệp những năm qua có bước chuyển mạnh, từ coi trọng sản lượng sang chất lượng, từ chủ yếu phục vụ tiêu dùng sang kết hợp giữa tiêu dùng với sản xuất hàng hóa gắn với quản lý chất lượng nông sản theo chuỗi có truy xuất nguồn gốc bảo đảm an toàn thực phẩm. Công nghiệp chế biến nông sản có bước phát triển mới, toàn tỉnh có 590 cơ sở sản xuất, chế biến nông, lâm, thủy sản, tăng 238 cơ sở so với năm 2010, trong đó có nhiều doanh nghiệp đầu tư công nghệ sản xuất, chế biến hiện đại.

Cùng với phát triển sản xuất, việc phát triển thị trường tiêu thụ nông sản những năm qua được đặc biệt quan tâm, thị trường nông sản từng bước được phân khúc, kinh doanh nông sản an toàn, có truy xuất nguồn gốc. Một số sản phẩm nông nghiệp của tỉnh được xuất khẩu trực tiếp vào thị trường châu Âu, Nhật Bản. Kết quả phát triển công nghiệp chế biến và thị trường nông sản đã góp phần tạo động lực cho phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa.

Đồng Nai

Ngày 04/12/2019, tỉnh Đồng Nai tổ chức Lễ công bố và trao Bằng công nhận tỉnh Đồng Nai hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM năm 2019. Tại thời điểm này, tỉnh Đồng Nai có 100% các đơn vị cấp huyện, cấp xã đạt chuẩn NTM, về đích sớm 2 năm so với mục tiêu ban đầu tỉnh này đề ra. Thành tựu nổi bật nhất của Đồng Nai trong xây dựng NTM là phát triển sản xuất nông nghiệp, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn. Cụ thể, giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản đạt mức tăng trưởng bình quân giai đoạn 2011 - 2018 là 3,67%/năm. Giá trị sản phẩm thu hoạch trên 1 ha đất nông - lâm nghiệp và thủy sản năm 2018 là 228,8 triệu đồng/ha, tăng gấp 2,3 lần so với năm 2010.

Hà Nam

Sau hơn 10 năm triển khai xây dựng NTM với sự nỗ lực, cố gắng không ngừng của cấp uỷ, chính quyền các cấp, của toàn xã hội, nhất là phát huy sức sáng tạo, tinh thần cộng đồng của nhân dân, diện mạo nông thôn Hà Nam thực sự đổi mới. Ngày 31/12/2020, Hà Nam được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

Chương trình xây dựng NTM đã làm thay đổi nhận thức của cán bộ và nhân dân, tính dân chủ và vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng nông thôn mới được phát huy. Huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị các cấp và toàn xã hội, đặc biệt là sự đồng lòng, hưởng ứng của người dân. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được cải thiện; thu nhập bình quân đầu người/năm khu vực nông thôn năm 2020 tăng xấp xỉ 3,7 lần so với năm 2010, tỷ lệ hộ nghèo nông thôn giảm nhanh từ 10,68% năm 2010 xuống còn khoảng 2,20% năm 2020, trong đó có 0,65% hộ nghèo đa chiều đã trừ đối tượng bảo trợ xã hội, khoảng cách phát triển giữa nông thôn – đô thị từng bước được thu hẹp.

Đến nay Hà Nam có 83/83 xã (100%) số xã của tỉnh đã đạt chuẩn nông thôn mới trong đó có 01 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu và 06/6 huyện, thành phố, thị xã đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

Vùng nông thôn tỉnh Hưng Yên không ngừng đổi thay.

Hưng Yên

Đến nay tỉnh Hưng Yên đã có 10/10 huyện, thành phố, thị xã đã được công nhận đạt chuẩn, hoàn thành NTM. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 45 triệu đồng/người, tăng 3,6 lần so với năm 2011; giá trị thu bình quân đạt 202,5 triệu đồng/ha/năm; tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên đạt 95%, tỷ lệ hộ nghèo giảm chỉ còn dưới 2,0%, tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 90,5%, tỷ lệ số dân nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 96,7%… nhân dân rất phấn khởi, hài lòng với những kết quả xây dựng nông thôn mới mà cấp ủy, chính quyền các cấp, ngành ở tỉnh Hưng Yên triển khai thực hiện.

Ngày 12/11/2020, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định công nhận tỉnh Hưng Yên hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2020. Trong những năm tới, tỉnh Hưng Yên tiếp tục đưa ra nhiều giải pháp xây dựng NTM, phấn đấu giai đoạn 2021-2025 có 30% số xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao theo tiêu chí mới, có 20 xã cơ bản hoàn thành tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu; có từ một đơn vị cấp huyện trở lên được công nhận nông thôn mới kiểu mẫu, 20% khu dân cư được công nhận khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 60 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm, giữ ổn định dưới 1%; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 95%; giá trị thu được bình quân/ha canh tác đạt 250 triệu đồng, diện tích chuyển đổi sang trồng cây ăn quả, nuôi trồng thủy sản (lũy kế) đạt khoảng 22 nghìn ha…

Hải Dương

Sau hơn 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, diện mạo nông thôn tỉnh Hải Dương có sự thay đổi toàn diện, cơ sở hạ tầng được xây dựng khang trang, từng bước đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của người dân. Trong giai đoạn 2011 - 2021, tỉnh Hải Dương đã huy động hơn 58.383 tỷ đồng để xây dựng nông thôn mới. Nguồn vốn trên đã tạo đòn bẩy để các địa phương thực hiện hiệu quả các tiêu chí, đem lại nhiều đổi thay về điện, đường, trường, trạm; đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao. Sản xuất nông nghiệp của tỉnh đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần thực hiện thắng lợi kế hoạch tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Sản xuất nông nghiệp tập trung theo hướng hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao; nông nghiệp sạch và nông nghiệp hữu cơ đã được chú trọng phát triển; tỷ lệ và tốc độ cơ giới hóa sản xuất tăng nhanh, giúp giảm tổn thất và chi phí trong sản xuất.

(Ảnh minh họa)

Năm 2011, khi bắt đầu triển khai thực hiện Chương trình, toàn tỉnh đạt bình quân 6,7 tiêu chí/xã, xã đạt tiêu chí cao nhất là 14 tiêu chí; thu nhập bình quân/người khu vực nông thôn năm 2010 14,2 triệu đồng; tỉ lệ hộ nghèo khu vực nông thôn năm 2010 là 12,2%. Đến nay, 100% các xã đã đạt chuẩn NTM; 43/178 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 4 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Trong giai đoạn 2011-2021, tổng kinh phí để thực hiện Chương trình trên địa bàn tỉnh là 58.400 tỷ đồng, kinh phí hỗ trợ từ nguồn ngân sách chỉ chiếm 20,1%, còn lại là nguồn vốn đóng góp của nhân dân và hỗ trợ của doanh nghiệp. Hạ tầng kinh tế, xã hội nông thôn đã có những đổi thay vượt bậc, ngày càng đồng bộ, khang trang. Tỉ lệ hộ sử dụng điện từ nguồn điện lưới quốc gia đạt 100%.

Sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng hàng hóa tập trung ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch và nông nghiệp hữu cơ; tốc độ cơ giới hóa sản xuất tăng nhanh, giúp giảm tổn thất và chi phí trong sản xuất. Nhiều mô hình liên kết trong sản xuất được hình thành, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất. Chương trình OCOP được triển khai sâu rộng và đạt nhiều kết quả tích cực, hiện toàn tỉnh đã có 234 sản phẩm OCOP được chứng nhận, dự kiến đến năm 2025 có thêm 250-300 sản phẩm được công nhận. Các chương trình, đề án phát triển sản xuất nông nghiệp được triển khai có hiệu quả và được người dân, doanh nghiệp hưởng ứng tích cực, đã góp phần giải quyết việc làm cho lao động, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.  Năm 2022, thu nhập người dân nông thôn tăng 3,77 lần so với năm 2010; tỉ lệ hộ nghèo năm 2022 đạt 1,69% (năm 2010 là 12,2%). Công tác bảo vệ môi trường nông thôn đã có bước đột phá lớn, nhất là vấn đề xử lý rác thải khu dân cư và cải tạo cảnh quan nông thôn sáng-xanh-sạch-đẹp. Đến nay 100% hộ dân được sử dụng nước nước sạch theo quy định; 99,6% hộ gia đình có nhà vệ sinh, nhà tắm đạt tiêu chuẩn; tỉ lệ chất thải nguy hại được xử lý đạt 99,8%. Tỉ lệ thu gom chất thải rắn sinh hoạt tại  khu vực nông thôn đạt khoảng 85%...Ngày 16/3/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số công nhận tỉnh Hải Dương hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2020.

Quảng Ninh hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM

Với cách làm linh hoạt, sáng tạo, đột phá cùng sự đồng hành hỗ trợ của cộng đồng doanh nghiệp và sự đồng thuận tham gia tích cực của nhân dân, sau 12 năm thực hiện 2 chương trình xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững, Quảng Ninh đã đạt được những thành tựu ấn tượng. Toàn tỉnh có 98/98 xã đạt chuẩn nông thôn mới, đạt 100%, có 56/98 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, đạt 57,1%, có 26/98 xã đạt chuẩn nông thôn kiểu mẫu, đạt 26,5%, 13/13 đơn vị huyện đạt chuẩn nông thôn mới, đạt 100% (cả nước đạt 39,6%). Đến cuối năm 2022, tỉnh Quảng Ninh đã cơ bản đạt các nội dung theo bộ tiêu chí quốc gia tỉnh, thành phố, hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025.

(Na - một trong những sản phẩm nông nghiệp chủ lực của Thị xã Đông Triều, Quảng Ninh).

Trong năm 2023 – 2025, tỉnh Quảng Ninh phấn đấu mục tiêu: 5/7 huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (tăng 03 huyện so với năm 2022: Vân Đồn, Cô Tô, Hải Hà); 58/98 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (tăng 04 xã so với năm 2022); 32/98 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu (tăng 06 xã so với năm 2022); Thu nhập bình quân của người dân nông thôn tăng ít nhất 2,0 lần so với năm 2020 (tương đương 92,2 triệu đồng/người/năm), phát triển thêm ít nhất 10 sản phẩm OCOP Quảng Ninh tiềm năng đạt 5 sao cấp quốc gia; phát triển mới ít nhất 10 tổ chức kinh tế/năm tham gia chương trình; đảm bảo 100% sản phẩm OCOP (trừ các sản phẩm thuộc lĩnh vực dịch vụ, du lịch) được dán tem điện tử hoặc có mã số mã vạch truy xuất nguồn gốc. Cần phải nói thêm, Quảng Ninh được Chính phủ và Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn chọn là địa phương thí điểm triển khai Chương trình Quốc gia Mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Kết quả sau thời gian thí điểm triển khai mang lại hiệu quả lớn, Chương trình OCOP được áp dụng triển khai trên toàn quốc và trở thành một trong những điểm nhấn về phát triển kinh tế nông thôn hiện nay.

Bài, ảnh: THIÊN LÝ