Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt hơn 20 tỷ USD

TMO - Trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế, sản xuất và kinh doanh nông, lâm, thủy sản vẫn có những tín hiệu tích cực. Hiện nay, các thị trường xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đang dần tăng trưởng, xuất khẩu sang Nhật Bản, khu vực châu Á tăng trở lại.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, kinh tế thế giới tiếp tục gặp nhiều khó khăn, lạm phát cao tại một số quốc gia phát triển, các chính sách thắt chặt tiền tệ, nhất là ở các thị trường lớn như Hoa Kỳ và châu Âu khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong ký kết và thực hiện các đơn hàng. Cùng với đó, nhiều quốc gia thực thi chính sách tăng cường bảo hộ sản phẩm, hàng hóa sản xuất trong nước; đẩy mạnh sản xuất nông sản để chủ động nguồn cung.

Trong nước, các mặt hàng quả có nguồn cung dồi dào, tương đối ổn định, nhiều loại sắp vào vụ thu hoạch (xoài, sầu riêng, mít, chanh, vải), chăn nuôi gia súc gia cầm vẫn nhiều khó khăn. Thời tiết diễn biến bất thường, El Nino nắng nóng gay gắt hơn, nguy cơ thiếu nước phục vụ sản xuất nông lâm thủy sản và cháy rừng rất cao ở nhiều địa phương; dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bùng phát ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh nông lâm thủy sản.

Theo báo cáo Bộ NN&PTNT, tháng 5/2023, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản ước đạt 4,85 tỷ USD, giảm 3,5% so với cùng kỳ năm ngoái; trong đó, nhóm nông sản đạt 2,42 tỷ USD, tăng 27,8%; chăn nuôi đạt 44 triệu USD, tăng 25,5%; thủy sản đạt 900 triệu USD, giảm 14,4%; lâm sản đạt 1,31 tỷ USD, giảm 12,3%; đầu vào sản xuất đạt 178 triệu USD, giảm 16,1% và muối đạt 0,5 triệu USD, giảm 8,6%.

Gạo là mặt hàng xuất khẩu có giá trị tăng tưởng nổi bật trong 5 tháng đầu năm với 2,02 tỷ USD, tăng 49% so với cùng kỳ. 

Trong 5 tháng đầu năm 2023, nhiều mặt hàng xuất khẩu nông lâm thủy sản chính có giá trị xuất khẩu giảm so với cùng kỳ năm ngoái, nên tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 20,26 tỷ USD, giảm 11,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhiều mặt hàng vẫn có giá trị xuất khẩu cao hơn cùng kỳ năm trước như: cao nhất là gạo đạt 2,02 tỷ USD, tăng 49%; cà phê 2,02 tỷ USD, tăng 0,2%; rau quả 1,97 tỷ USD, tăng 39%; hạt điều 1,28 triệu USD, tăng 5,5%; thịt, phụ phẩm 58 triệu USD, tăng 59,1%...

Bên cạnh đó, một số mặt hàng lại có giá trị xuất khẩu giảm như: Cao su 799 triệu USD, giảm 24%; chè đạt 65 triệu USD, giảm 18,9%; hồ tiêu đạt 414 triệu USD, giảm 9,9%; sắn và sản phẩm sắn đạt 539 triệu USD, giảm 14,3%; cá tra 690 triệu USD, giảm 40,7%; tôm 1,22 tỷ USD, giảm 34,4%, gỗ và sản phẩm gỗ 5,1 tỷ USD, giảm 27,3%; mây, tre, cói thảm 298 triệu USD, giảm 28,4%...

Giá xuất khẩu bình quân một số nông sản xuất khẩu chính giảm. Hồ tiêu 3.011 USD/tấn, giảm 34,9%; phân bón các loại 415 USD/tấn, giảm 35,2%; cao su 1.378 USD/tấn, giảm 21,5%; sắn và sản phẩm từ sắn 382 USD/tấn, giảm 12%... riêng giá gạo đạt 517 USD/tấn, tăng 5,8%; cà phê đạt 2.295 USD/tấn, tăng 2,4%.

Về thị trường xuất khẩu, giá trị xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản trong 5 tháng đầu năm tới các thị trường thuộc khu vực châu Á đạt 9,73 tỷ USD (tăng 2,3%); châu Mỹ đạt 4,42 tỷ USD (giảm 34,6%); châu Âu đạt 2,42 tỷ USD (giảm 13,2%); châu Phi đạt 327 triệu USD (giảm 5,6%); châu Đại Dương đạt 280 triệu USD (giảm 28%). Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nhật Bản tiếp tục duy trì là 3 thị trường xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản lớn nhất; trong đó giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm tỷ trọng cao nhất với 20,4% (tăng 2,9% so với cùng kỳ năm trước); Hoa Kỳ chiếm 19,8% (giảm tới 35,2%) và Nhật Bản chiếm 7,8% (giảm 1,2%).

Bộ NN&PTNT triển khai đồng bộ các giải pháp hướng tới gia tăng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trong những tháng tới. Ảnh: VS. 

Để khắc phục những khó khăn trong hoạt động sản xuất, xuất khẩu hướng tới mục tiêu xuất khẩu 6 tháng đầu năm đạt 25,8 tỷ USD, các ngành chức năng cần đẩy mạnh phát triển thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Tiếp tục xử lý các vấn đề thị trường nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, thủy sản, đặc biệt là thị trường Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU...

Cùng với đó, ngành nông nghiệp cần tận dụng các FTA, đặc biệt là Hiệp định CPTPP, EVFTA để đẩy mạnh xuất khẩu hàng nông, lâm, thủy sản chủ lực, hỗ trợ doanh nghiệp ký kết đơn hàng xuất khẩu mới. Phối hợp hỗ trợ bảo hộ nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm xuất khẩu tiềm năng của Việt Nam ở nước ngoài.

Ngành nông nghiệp cũng xác định sẽ theo dõi, nắm bắt tình hình giá cả, nguồn cung các mặt hàng lương thực thực phẩm thiết yếu, báo cáo Tổ điều hành thị trường trong nước và Ban Chỉ đạo giá của Chính phủ. Phối hợp với các địa phương hỗ trợ kết nối, thúc đẩy chế biến, tiêu thụ các sản phẩm nông sản vào vụ thu hoạch.

Tổ chức các hoạt động như: Diễn đàn kết nối thúc đẩy xuất khẩu rau gia vị và gia vị sang thị trường EU; các diễn đàn 970 hỗ trợ kết nối tiêu thụ nông sản; tọa đàm phổ biến thông tin, quy định thị trường và thị hiếu tiêu dùng, kết nối tiêu thụ thông qua hệ thống tham tán thương mại, nông nghiệp tại các thị trường, các chuỗi phân phối bán lẻ trong nước đối với một số mặt hàng có sản lượng lớn khi vào vụ thu hoạch trong tháng 6 (vải, mít, chôm chôm, thanh long, chanh...).

Hạnh Nguyễn