Gia Lai đẩy mạnh phân vùng trong thu gom, xử lý rác thải 

TMO - Thời gian tới, tỉnh Gia Lai triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH), giảm thiểu phát sinh và tăng cường tái chế, tái sử dụng; đẩy mạnh xã hội hóa và thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân, nước ngoài trong quản lý CTRSH.

Theo Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường), tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại các khu vực đô thị như phường Quy Nhơn, Quy Nhơn Nam, Bình Định, An Nhơn, Bồng Sơn, Hoài Nhơn, Pleiku, Diên Hồng, Hội Phú… đã được cải thiện đáng kể. Bên cạnh đó, công tác phân loại rác tại nguồn được nhiều xã, phường tích cực triển khai với sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân.

Tuy nhiên, công tác thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh còn nhiều thách thức. Tại một số địa phương, việc phân loại rác tại nguồn chưa được triển khai rộng rãi và duy trì liên tục. Một bộ phận người dân chưa nhận thấy lợi ích của việc phân loại rác, vẫn giữ thói quen gom chung chất thải rắn sinh hoạt. Công tác thu gom, vận chuyển, xử lý rác sau phân loại chưa đáp ứng nhu cầu thực tế nên chưa tạo được sự quan tâm của đông đảo người dân. 

Trước áp lực của khối lượng rác thải ngày càng gia tăng, thời gian tới tỉnh sẽ tăng cường năng lực quản lý tổng hợp CTRSH; triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác quản lý CTRSH, giảm thiểu phát sinh và tăng cường tái chế, tái sử dụng; đẩy mạnh xã hội hóa và thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân, nước ngoài trong quản lý CTRSH.

Gia Lai đẩy mạnh phân vùng trong thu gom, xử lý rác thải.

Phân vùng mạng lưới thu gom và quy hoạch các khu xử lý CTRSH phù hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của địa phương. Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và trách nhiệm của cộng đồng dân cư trong công tác quản lý CTRSH. Địa phương này đặt mục tiêu đến năm 2030, 95% CTRSH đô thị và 80% CTRSH nông thôn được thu gom và xử lý đảm bảo theo quy định; sử dụng phương pháp chôn lấp trực tiếp cho tối đa 5% CTRSH đô thị và 35% CTRSH nông thôn được thu gom.

Đầu tư xây dựng mới cơ sở xử lý CTRSH phải đảm bảo tỷ lệ chôn lấp sau xử lý không quá 10%. 100% các bãi chôn lấp thuộc đối tượng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng phải được xử lý ô nhiễm, cải tạo đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường. Các bãi chôn lấp CTRSH tự phát, không hợp vệ sinh được cải tạo, phục hồi môi trường và đóng cửa theo lộ trình phân vùng thu gom.

Đến năm 2030, tỉnh Gia Lai hình thành 13 vùng cơ bản trong thu gom, xử lý CTRSH (lượng CTRSH đưa về các nhà máy xử lý đảm bảo phát huy tối đa hiệu quả đầu tư nhà máy/khu xử lý) và một số ô chôn lấp rác trơ. 

Thực hiện thu gom và xử lý tại chỗ bằng ô chôn lấp rác trơ đối với các xã vùng sâu, vùng xa, việc thu gom, vận chuyển CTRSH về vùng xử lý không hiệu quả, cụ thể: Toàn địa bàn đối với các xã: An Toàn, Canh Liên, Ia Mơ, Ia O, Ia Púch, Ia Pia, Ia Boòng, Ia Lâu, Ia Chía, Ia Krái, Đak Sơmei, Chư Krey, SRó, Đăk Song, Chơ Long, Đak Rong, Sơn Lang, Krong, Kon Chiêng, Ia Nan, Ia Dom, Ia Pnôn... Tập trung nguồn lực đầu tư để hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng xử lý CTRSH phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật bảo vệ môi trường.

Tỉnh tiếp tục kêu gọi đầu tư hoàn thiện hạ tầng xử lý rác thải. 

Đến năm 2030, tỉnh đầu tư công/ kêu gọi đầu tư các khu xử lý CTRSH trên địa bàn tỉnh theo định hướng phân vùng thu gom và xử lý CTRSH. Công suất các khu xử lý CTRSH đạt tối thiểu 1.390 tấn/ngày.

Theo đó, đầu tư 01 nhà máy xử lý CTRSH tại xã Tây Sơn bằng công nghệ đốt tiêu hủy; kêu gọi đầu tư 04 nhà máy bằng công nghệ phù hợp; đầu tư 07 bãi chôn lấp hợp vệ sinh hoặc đốt tiêu hủy cho các cụm xã, 03 ô chôn lấp tạm trong khi chờ các nhà máy xử lý và 02 trạm trung chuyển. Ngoài ra, 25 xã (toàn địa bàn hoặc một phần các xã mới) không tổ chức thu gom về vùng xử lý sẽ đầu tư xây dựng các ô chôn lấp rác trơ. 

Các địa phương sẽ tăng tần suất thu gom, vận chuyển CTRSH đô thị và nông thôn tại các địa phương, đảm bảo đô thị 1 lần/ngày, nông thôn 4 lần/tuần (trừ các xã vùng sâu, vùng xa). Trang bị đầy đủ các phương tiện vận chuyển và trang thiết bị để mở rộng địa bàn thu gom và tăng tần suất thu gom. Trong đó, xác định cụ thể chủng loại xe phù hợp điều kiện thu gom và vận chuyển của địa bàn thu gom; lập các tổ, đội thu gom tại các xã chưa có; nguồn kinh phí từ nguồn ngân sách nhà nước hoặc nguồn xã hội hóa.

Địa phương này sẽ ban hành Kế hoạch truyền thông bảo vệ môi trường tỉnh Gia Lai giai đoạn 2026 -2030; trong đó chú trọng tuyên truyền, hướng dẫn các quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, nhất là việc phân loại tại nguồn CTRSH, giảm thiểu rác thải nhựa. Tuyên truyền sâu rộng thông qua phương tiện truyền thanh cấp xã hướng đến người dân trên địa bàn. Nội dung truyền thông theo từng chuyên đề cụ thể, phù hợp điều kiện và mô hình quản lý CTRSH của từng địa phương.

Đưa nội dung quản lý CTRSH bao gồm ngăn ngừa, giảm thiểu phát sinh, sử dụng các nguyên liệu thân thiện với môi trường, thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH theo đúng quy định vào chương trình tập huấn, bồi dưỡng đào tạo tại các cơ quan, đơn vị sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Vận động người dân trong việc vệ sinh môi trường, quản lý CTRSH, tham gia dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH tại địa bàn; không thải bỏ CTRSH bừa bãi, không đúng nơi quy định.../.

Mạnh Cường