[Photo Story] 8 Di sản Văn hóa và Thiên nhiên được UNESCO công nhận

Quần thể di tích cố đô Huế

Quần thể Di tích cố đô Huế được UNESCO công nhận Di sản văn hóa thế giới vào cuối năm 1993, đây là di sản thứ 410 và là di sản đầu tiên của Việt Nam được công nhận. Cố đô Huế nằm dọc hai bên bờ sông Hương thuộc thành phố Huế (tỉnh Thừa Thiên – Huế) và một vài vùng phụ cận trên cùng địa bàn. Đây là trung tâm văn hoá, chính trị, kinh tế của Thừa Thiên – Huế, là cố đô của Việt Nam dưới triều nhà Nguyễn giai đoạn (1802 đến 1945). 

Vịnh Hạ Long

Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh), Di sản đã tồn tại hàng triệu năm, 2 lần được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới vào năm 1994 và 2000. Với những giá trị cảnh quan đặc sắc riêng có, nơi đây là một trong những danh lam thắng cảnh nổi tiếng nhất tại Việt Nam bởi nơi đây chứa đựng những dấu tích quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển lịch sử trái đất, đồng thời là tác phẩm nghệ thuật tạo hình vĩ đại của thiên nhiên với sự hiện diện của hàng nghìn đảo đá muôn hình vạn trạng, với nhiều hang động kỳ thú quần tụ thành một thế giới vừa sinh động vừa huyền bí. Bên cạnh đó, nơi đây còn gắn liền với những giá trị văn hóa – lịch sử hào hùng của dân tộc.

Chăm Mỹ Sơn

Khu di tích Chăm Mỹ Sơn (tỉnh Quảng Nam) được UNESCO chính thức công nhận là Di sản Văn hóa thế giới vào năm 1999. Chăm Mỹ Sơn là một thung lũng hẹp, rộng độ 4km2, có núi bao quanh như một tường thành tự nhiên, vững chãi, có khe nước sâu (Khe Thẻ) vừa có tính phòng thủ, vừa huyền bí và được sánh ngang với các di tích nổi tiếng khác ở khu vực Đông Nam Á như: Angkor (Campuchia), Pagan (Myanmar), Borobudur (Indonesia). Tên gọi Chăm Mỹ Sơn là dựa theo tên một làng Việt, nay thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam.

Đô thị cổ (phố cổ) Hội An

Phố cổ Hội An (Quảng Nam) được UNESCO vinh danh Di sản Văn hóa thế giới vào cuối năm 1999. Hội An là biểu hiện vật thể nổi bật của sự kết hợp các nền văn hóa qua các thời kỳ trong một thương cảng quốc tế, là một điển hình tiêu biểu về một cảng thị châu Á truyền thống được bảo tồn tốt. Ngày nay, khu vực phố cổ Hội An đang là điểm đến du lịch nổi tiếng trong và ngoài nước, đóng góp lớn cho sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Quảng Nam. Tuy nhiên, việc quản lý, bảo tồn và khai thác giá trị kinh tế đang là vấn đề được nhiều người quan tâm khi chính quyền TP. Hội An áp dụng bán vé tham quan phố cổ.

Phong Nha – Kẻ Bàng

Phong Nha - Kẻ Bàng được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới theo tiêu chí địa chất, địa mạo vào năm 2003, công nhận lần 2 vào năm 2015 với tiêu chí về đa dạng sinh học. Nằm ở xã Sơn Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, cách thành phố Đồng Hới khoảng 45km về phía tây bắc, Động Phong Nha nằm trong vườn Quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng. Nơi đây được coi là “Thiên Nam đệ nhất động” của Việt Nam, che chở bởi những cánh rừng nhiệt đới. Là điểm đầu tiên được đưa vào khai thác du lịch phục vụ du khách tại Phong Nha Kẻ Bàng.

Theo các nhà khoa học, quá trình phong hóa tạo thành hang động ở Phong Nha là quá trình tự nhiên đã diễn ra từ cách đây 250 triệu năm. Dạng địa hình chính của Phong Nha -Kẻ Bàng là núi đá vôi và núi đất. Độ cao trung bình 600 mét, thành hẹp, vách đứng. Động Phong Nha nằm ở phần đông nam khối núi đá vôi Kẻ Bàng. Trong một vùng đá vôi bị phong hóa mạnh, diện tích khoảng 10.000 km2, kéo dài 200 km trên phía bắc dãy Trường Sơn, thông cả sang Lào.

Hoàng thành Thăng Long

Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội) được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa thế giới đúng dịp tổ chức Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội (1010-2010). Di sản Hoàng thành đáp ứng được ba tiêu chí, gồm: chiều dài lịch sử văn hóa suốt 13 thế kỷ; tính liên tục của di sản với tư cách là một trung tâm quyền lực; các tầng di tích, di vật đa dạng, phong phú, sinh động. Vào thời điểm được công nhận là Di sản Văn hóa thế giới, khu di tích Hoàng thành Thăng Long vẫn còn khá xa lạ với người dân, do chưa mở cửa đón khách tham quan.

Việc khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long được công nhận là di sản văn hóa thế giới là niềm vinh dự, tự hào của mọi người dân nước Việt, là sự tri ân công đức với các vị tổ tiên đã có công khai sáng, xây dựng và bồi đắp giá trị lịch sử, văn hóa của Thăng Long - Hà Nội ngàn năm văn hiến, là tài sản vô giá để lại cho muôn đời sau, cũng chính là tiềm năng, thế mạnh để phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội Thủ đô và đất nước. Từ năm 2013, Hoàng thành Thăng Long thực hiện mở cửa đón khách du lịch và đến nay, nơi đây trở thành điểm du lịch văn hóa nổi tiếng của Hà Nội.

Thành nhà Hồ

Thành nhà Hồ (Thanh Hóa) được UNESCO công nhận di sản văn hóa năm 2011 với 2 tiêu chí thể hiện được sự ảnh hưởng và các giá trị nhân văn qua một thời kỳ lịch sử của quốc gia hay khu vực trên thế giới. Có những đóng góp quý báu về kiến trúc, công nghệ, điêu khắc, và quy hoạch thành phố, là công trình cổ xưa, khắc hoạ được giá trị của một hay nhiều giai đoạn trong lịch sử nhân loại. Đồng thời là một trong những công trình kiến trúc bằng đá độc đáo bậc nhất của Việt Nam và thế giới. Sau khi được công nhận di sản văn hóa, Thành nhà Hồ đã bảo tồn phát huy giá trị vốn có, thực hiện nhiều cuộc khai quật và đã tìm thấy nhiều cứ liệu quý, góp phần rất lớn cho việc trùng tu, tôn tạo tòa thành đá "độc nhất vô nhị" này.

Quần thể danh thắng Tràng An

Năm 2014, Quần thể danh thắng Tràng An (Ninh Bình) được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới nhờ những giá trị nổi bật toàn cầu. Quần thể danh thắng Tràng An có diện tích 12.252ha, gồm 3 khu bảo tồn: Khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư, Khu danh thắng Tràng An - Tam Cốc - Bích Động và Khu rừng nguyên sinh đặc dụng Hoa Lư, trong đó vùng đệm có diện tích 6.026ha. Sau khi được UNESCO công nhận, tỉnh Ninh Bình đã triển khai nhiều giải pháp nhằm phát triển du lịch theo hướng bền vững, bảo vệ môi trường sinh thái và đa dạng hóa sản phẩm nhằm thu hút khách du lịch.

Như đã đề cập ở trên, với 8 di sản Văn hóa, Thiên nhiên được UNESCO công nhận là Di sản thế giới đã mở ra nhiều cơ hội và là nền tảng vững chắc để bảo tồn, phát huy giá trị phục vụ phát triển kinh tế-xã hội địa phương. Tuy nhiên, việc bảo tồn và phát huy giá trị đối với những Di sản này vẫn đang là thách thức không nhỏ đối với các địa phương bởi nếu bảo tồn, phát huy giá trị không đúng hướng, không phù hợp, thiếu tính khoa học, thiếu tính bài bản, chuyên nghiệp sẽ gây lãng phí, thậm chí nguy cơ phá vỡ cảnh quanh, tác động xấu đến di sản. Trong khi đó, nếu muốn bảo tồn, phát huy hết các giá trị, nâng cao hiệu quả trong khai thác kinh tế phục vụ phát triển kinh tế-xã hội phải cần chiến lược phù hợp, cần tư duy, tầm nhìn xa, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm...mà những yếu tố này lại nằm ngay trong năng lực quản lý.

(Còn nữa)

TÚ QUYÊN (Ảnh: P.D)